Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRZEMIANYSTRUKTURGOSPODARCZYCH…
19
Negatywnesprzężeniezwrotnedoprowadzadosytuacji,kiedynautrzymanie
rozrośniętychinstytucjipotrzebawięcejenergii,niżdanysystemjestwstanie
pobraćzotoczenia
21.
Gospodarkasieciowawymuszaredefinicjępaństwaiinnychinstytucji.Nie
tylkonadmiarregulacji,skutkującysparaliżowaniemsieci,alerównieżichbrak,
prowadzącydoanarchii,jestdlasystemuniekorzystny.Niezbędnestająsięin-
stytucjenadzorująceprocesyspołeczneiewentualniestymulująceokreślone
zachowania,zwłaszczawsytuacjipojawieniasięnieprawidłowościnaruszają-
cychfunkcjonowaniesieci.
Obokzagrożeńzwiązanychzbiurokratyzacją,wartoprzeanalizować–na
przykładziepieniądza–strukturotwórczeznaczenieinstytucjizdecentralizowa-
nych.Zgodniezterminologiąsystemową,pieniądzmożnapotraktowaćjako
emergentnąstrukturęwystępującąwnierównowagowym,otwartymsystemie
społeczno-gospodarczym,podwarunkiemistnieniapewnegominimalnegozaso-
buwiedzypodmiotówgospodarczych
22.Pieniądzniemożesięutrzymywać
wsystemachzamkniętych,dlategoznikawstanachbliskichrównowagi
23.
Pieniądzjakoinstytucjazapewniawiększąefektywnośćfunkcjonowania
gospodarki.Samowprowadzeniepieniądzawobiegmożnainterpretowaćwka-
tegoriachzmniejszaniawydatkowaniaenergiiprzyzawieraniutransakcji(reduk-
cjienergetycznychkosztówtransakcyjnych).Dziękipieniądzowipodmiotygo-
spodarczesąwstanielegalniedokonywaćbardziejefektywnychprzemian
energetycznych,atakżeskuteczniejpochłaniaćenergięinnychpodmiotów
24.
Postulatminimalizacjinakładówenergiiwprzypadkuwymianywiążesięzza-
stąpieniemkonkretnegodziałania(wymiany)operacjądotyczącąmożliwościjego
realizacji.Zapłataoznaczastworzeniemożliwościnabyciapożądanychtowarów,
cowymagamniejszegonakładuenergiirozporządzalnejniżichdostarczenie
25.
Pozatympieniądzułatwiakomunikację
26.Wzasadziezawieranietransakcji
zużyciempieniądzajestcorazbardziejskomplikowanymprocesemprzetwarza-
niainformacji.Przykładowo,pieniądzpapierowyzawierawięcejinformacji
iwymagawiększejwiedzyodużytkownikówniżmonety.Analogicznie,prze-
pływypieniądzaelektronicznegoopróczwiedzywymagajądostępudourządzeń
21J.Rifkin,T.Howard:Entropia.Nowyświatopogląd.WydawnictwoKOS,Katowice2008,s.113.
22Szerzej:P.G.Klein,G.Selgin:Menger’sTheoryofMoney:SomeExperimentalEvidence.
W:Whatismoney?Red.J.Smithin.Routledge,London2000,s.217-234.
23A.Yasutomi:TheemergenceandcollapseofMoney.„PhysicaD”1995,Vol.82,No.1,s.181-182.
24Z.Heryng:Logikaekonomii.Zasadniczepojęciaekonomicznezestanowiskanaukioenergii.
Wydawnictwo„Głosu”,Warszawa1896,s.210.
25T.Kotarbiński:Traktatodobrejrobocie.ZakładNarodowyim.Ossolińskich,Wrocław–War-
szawa–Kraków–Gdańsk1973,s.422.
26Szerzej:J.Włodarczyk:Pieniądzjakośrodekkomunikacji.W:Teoretyczneipragmatyczne
problemyekonomii–przyszłośćiteraźniejszość.Red.U.Zagóra-Jonszta.StudiaEkonomiczne
nr59,WydawnictwoAkademiiEkonomicznej,Katowice2010,s.45-58.
