Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
przyszłąwojnęwrazztowarzyszącymijejnowinkamitechnicznymi.Kilka
latpóźniejwydałonkolejnąpowieśćfuturologicznąРоковаявойна18??
года(1889),traktującąowojniemorskiejprzeciwkokoalicjiWłoch,Turcji
iAustro-Węgier,wktórejRosjanomudajesięopanowaćcieśninyczarno-
morskie-obiektmarzeńrosyjskichpolitykówiwojskowych.Zkoleiwroku
1908ukazałasiępowieśćЦарицамираuczestnikaniefortunnegostarciapod
Cuszimą,WładimiraSiemionowa,ilustrującaprocesmarginalizacjiWielkiej
Brytanii.Jakztegowynika,przedIwojnąświatowąrównieżzawodowi
wojskowiniestroniliodfantastycznychprojektów,jeślitylkopokrywały
sięonezichzainteresowaniami.WprzekonaniuGonczarowa,npowieści
oprzyszłejwojnie”wsposóboczywistyniespełniająkryteriówstawianychhi-
storiomalternatywnym.Paradoksalniejednakpoupływiedziesięcioleciczęść
znichzaczętopostrzegaćjakoniezrealizowanewariantyhistoriiiuznano
zatypowealternatywy38.Wartoprzytymzauważyć,żewutworach,których
akcjarozgrywasięnaprzełomieXIXiXXwieku,głównymprzeciwnikiem
RosjijestWielkaBrytania.Dopierowlatachtrzydziestychzajmąjejmiejsce
hitlerowskieNiemcy,natomiastpoIIwojnieświatowejStanyZjednoczone.
Twórczośćtastanowipokłosierosyjsko-angielskiejrywalizacjikolonialnej
wAzji.Jejilościowywzrost(odnotowanyrównieżweFrancji,Niemczech
iWielkiejBrytanii)przypadanapierwszelataXXstulecia,cospowodowane
byłoeskalacjąnapięćwpolitycepaństweuropejskich.
Przezdługielata,zauważaGonczarow,fantastykawojennabyłapostrzegana
jakoliteraturawojenno-teoretyczna,anietypowabeletrystyka.Szczególne
znaczeniesubgatunekzyskałwRosjiporoku1917;traktowanybyłspe-
cyficznie-sytuowałsięgdzieśpomiędzyfantastykąnaukowąapracami
naukowymisensustricto.Nawiasemmówiąc,rozwójradzieckiejfantastyki
latdwudziestychzaowocowałpierwszymiwliteraturzerosyjskiejhistoriami
alternatywnymi.Wroku1928ukazałsięutwórtrzechuralskichpisarzy
(WieniaminaGirszgorna,IosifaKelleraiBorisaLipatowa)Бесцеремонный
Роман,któregobohaterwyruszawprzeszłość,bypomócNapoleonowiwstarciu
podWaterloo.GatunekwZSRRniestałsięjednakzbytpopularny,większe
wzięciemiałnatomiastwśródpisarzy-emigrantów(uprawialigom.in.Piotr
38Ibidem.
25
