Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dotyczącychdialektu4,ortografiiorazformgramatycznych5.Wnaszymopracowa-
niuomawiamyprzedewszystkimjęzykprozyklasycznejhebrajszczyznybiblijnej.
OpisujemywpostaciutrwalonejprzezszkołętyberiadzkąwXw.n.e.iczytanej
dodzisiajwsynagogach,szkołachreligijnychorazinnychuczelniachreligijnych
iświeckich.Wwyjątkowychwypadkach,kiedykoniecznejestwyjaśnienie,odstę-
pujemyodtejzasadyiuwzględniamyformyjęzykapoezjibiblijnejczypóźnegoję-
zykahebrajskiegobiblijnego.Ograniczenieomówieniadojęzykaprozyklasycznej
wynikazprzyjętegozałożenia,którymbyłoutrzymanienaszegoopracowaniana
poziomiepodstawowym,czyliprzedstawieniestudiującemuzarysujednej,głów-
nejwarstwyjęzykowejhebrajszczyznybiblijnej.
Poruszamywprzystępnysposóbnajważniejszekwestie,zakładając,żestu-
diującymajądodyspozycjiobszernegramatykireferencyjne,doktórychodsyła-
przypisyibibliografia.Naszeopracowanie,byiśćzaporządkiemomawianych
wnimdziałów,dokwestiifonetycznychwnosibardziejszczegółowyopistybe-
riadzkiegosystemusamogłosekzperspektywyhistorycznej,któregobrakowało
wpolskojęzycznychgramatykach.
Wkwestiimorfologiizaznaczmy,żestosujemytradycyjnypodziałczęścimowy.
Niejestonwolny,jakwkażdyminnymujęciu,odniekonsekwencjiisztuczności,
naktórezwracauwagęJoshuaBlau6.Szczególnyproblemstanowibrakodpowied-
niościmiędzynazwaminiektórychczęścimowywjęzykuhebrajskimaichtłuma-
czeniemnapolski,oddawanymprzezinneczęścimowy.Chodziprzedewszystkim
okategoriepartykuł,zaimkówispójników.Klasycznymprzykłademjestpartykuła
względnawhebrajskim,którąnazywamydalejpartykułąwzględną,aniezaimkiem
względnym,występującymjedyniewtłumaczeniunazwytejpartykułynapolski.
Zaimekwzględny,odmienianywpolszczyźnieprzezosobyiliczby,niewystępuje
bowiemwhebrajskimbiblijnym.Innymisłowy,starałyśmysięunikaćwprowadza-
niadojęzykahebrajskiegokategoriigramatycznych,którychniemawtymjęzyku.
Prezentacjacałościskładniwramachtrzechpodstawowychzwiązkówskład-
niowych:predykatywnego,atrybutywnegoorazzwiązkuzachodzącegomiędzy
orzeczeniemajegookreślnikami,stanowinowośćzarównowpolskichopracowa-
niach,jakiwreferencyjnychklasycznychgramatykachhebrajszczyznynapisanych
winnychjęzykach.Centralnemiejscetychtrzechrelacjiwskładniwielujęzyków,
atakżewskładnijęzykówsemickich,skłoniłonasdoopisusyntaksyjęzykahebraj-
skiegobiblijnegowedługtegosystemu.
Tradycyjnagramatyka,którąposługujemysięwtymopracowaniu,stanowi
ograniczeniewopisiebiblijnegojęzykahebrajskiego.Częściowymrozwiązaniem
4Por.ת
ל3-
żibbol81vs.ת
ל-3-
סsibbol81(Sdz12,5-6)
5Por.2.10.
6J.Blau,PhonologyandMorphologyofBiblicalHebrew:AnIntroduction,WinonaLake
2010,s.157–158.
10