Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wiadomościwstępneinaukaogłosce
§6
rozpowszechniłasiętzw.erazmiańskawymowajęzykałacińskiego,popularna
dodzisiejszegodnia,wgktórejwiększośćliteralfabetułacińskiegoczytasiętak,
jakwjęzykupolskim,zwyjątkami:
-dyfongiaeioewymawiasięjak[e];
-literęcczytasię[ts]-jakpolskiecprzedsamogłoskamie,iorazdyfongami
ae,oe;natomiastprzedsamogłoskamia,o,u,przedspółgłoskamiinakońcu
wyrazu-jak[k];
-półsamogłoskęunapoczątkuwyrazuimiędzysamogłoskamiwymawiasię
[v],np.vinum[ˈvinum](wino),evenit[eˈvenit](zdarzyłosię),poqis-[f],
np.aqua[ˈʌkfʌ](woda),quis[ˈkfs](kto),persuadeo[perˈsfadeo](przeko-
nuję);
-grupęliterphwwyrazachpochodzeniagreckiegowymawiasięjak[f],np.
philosophus[fˈlOsofʊs](filozof);
-nieużywanewjęzykupolskimliterywymawiasięodpowiednio:q-[k](prze-
ważniewpołączeniuqu-[kf](patrzwyżej);x-[ks],np.axis[ˈaksis](oś,
biegunpn.).
d.Wostatnichdekadachcorazwiększąpopularnośćwśródużytkownikówjęzyka
łacińskiegozdobywatendencjapowrotudowymowyjęzykałacińskiegozokresu
cycerońskiego,ustalonejprzezlingwistówwbadaniachporównawczych,tzw.
pronuntiatiorestitutalubrestytuta(patrzpkta).
e.PonieważWatykanjestjedynympaństwem,wktórymoficjalnymjęzykiemjest
łacina,niemożnateżpominąćzwyczajowejwymowystosowanejwliturgiipon-
tyfikalnej.Różnisięonaodwymowyerazmiańskiejnastępującymicechami:
-cprzedsamogłoskamiprzednimi(e,i)wymawianejest[ʧ](czylijakpol-
skiecz);
-gprzedsamogłoskamiprzednimi(e,i)wymawianejest[ʤ](czylijakpol-
skiedż).
Obecniewięcmożnaspotkaćtrzysystemywymowyjęzykałacińskiego:
-wwiększościszkółiuczelniwPolscestosujesięwymowęerazmiańską(patrz
pktc);
-restytuta(patrzpktd)jestpopularnawkrajachanglojęzyznychifrankofoń-
skich,zwłaszczawśródzwolennikówtzw.żywejłaciny;
-wliturgiikatolickiejstosujesięwymowęerazmiańską(patrzpktc)lubwaty-
kańską(patrzpkte).
Możnastosowaćkażdąznich-bylekonsekwentnie.
