Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
niejednolityiswoistydlaposzczególnychporządkówprawnych,asamooznacze-
niedatypoczątkowej,odktórejnależałobyrozpocząćrozważanienatematistoty
icharakteruwolnościzwiązkowychjestpraktycznieniemożliwe5.
Pierwszekolektywnerobotniczeinicjatywybyłyzasadniczotłumionewza-
rodku,równieżwtychkrajach,któreobecniepowszechnieuważasięzaojczyznę
związkowości.Przykładowo,wWielkiejBrytaniizwiązkizawodowezostałypraw-
nieuznaneizyskałyosobowośćprawnądopieronamocyustawyparlamentarnej
z29.06.1871r.(ang.TradeUnionAct)6,apenalizacjaporozumieńrobotniczych7
zostałauchylonareformąz1875r.(ang.ConspiracyandProtectionAct)8.Wprzy-
padkuFrancji,doWiosnyLudów(1848)władzekonsekwentnieodmawiały
uznanialegalnościruchówpracowniczych9,afaktycznaipełnalegalizacjazwiąz-
kówzawodowychnastąpiładopieronamocyreformzlat1884i192010.Również
StanyZjednoczoneAmerykiodznaczająsięstosunkowokrótkąhistoriąwyraźnej
legitymizacjiruchuzwiązkowego,gdziedoreformyz1914r.(ang.ClaytonAnti-
-TrustAct)inicjowanieiprowadzeniedziałalnościzwiązkowejbyłouznawaneprzez
samSądNajwyższyjakoprocederwymierzonywwolnośćkontraktowąikrajowe
regulacjeantytrustowe11.
5Zewzględunatematykęprzedmiotowejpracyorazbogatykatalogopracowańtraktujących
ogenezieiewolucjiprawodawstwawobszarzewolnościiprawzwiązkowych,rozważaniapodjęte
wprzedmiotowympodrozdzialeniepretendujądomianakompleksowejanalizyistanowiąjedy-
nieformępodręcznikowegowprowadzeniadowłaściwejtematyki;szerzejnatentematzob.m.in.
J.Bruhat,Historiafrancuskiegoruchurobotniczego,t.1,Odzaraniaruchurobotniczegodopowstania
tkaczylyońskich,przeł.A.Leyfell,Warszawa1956;A.Dziadzio,Zaryshistoriirozwojuzbiorowego
prawapracy[w:]Systemprawapracy.TomV
.ZbiorowePrawoPracy,red.K.W
.Baran,Warszawa
2014,s.59-95;W.M.Góralski,Związkizawodowewpaństwachkapitalistycznych.Geneza,organizacja,
orientacjepolityczne,instytucjonalizacjawustrojupaństwowym,Warszawa1987;idem(red.),Związki
zawodowenaZachodzie.Programy-struktura-działalność,Warszawa1988;W
.Masewicz,Położenie
prawnezwiązkówzawodowychwPolscewlatach1919-1939,Warszawa1972orazS.Webb,B.Webb,
D.Martin,TeHistoryofTradeUnionism,Basingstoke2003.
6
Wyraźnyzakaztworzeniazrzeszeńpracowniczychprzewidywałachoćbyustawaz1801r.
zwanaCombinationofWorkmenAct,któraobowiązywaładowejściawżyciewspomnianejreformy.
7
Czynnościprzygotowawczezmierzającedowywołaniastrajku,czynnościpodtrzymujące
trwającystrajklubsamudziałwstrajkubyłyuznawanezaprzestępstwodo1875roku.
8W
.Masewicz,Położenieprawnezwiązków…,s.24-25.
9Symbolemwcześniejszegookresuhistoriifrancuskiegoruchuzwiązkowegojestchoćbyart.1
dekretuz14.06.1791r.ozgromadzeniuobywatelitegosamegozawodulubstanu,nazywanegorównież
nacześćdeputowanegoIzaakaLeChepelier-ustawąnLeChepelier”
,zgodniezktórymnzniweczenie
wszystkichodmianzwiązkówobywatelitegosamegostanuizawodujestjednązfundamentalnych
podstawKonstytucjiFrancuskiej”
.Natomiastnamocyprzepisuart.414KodeksuKarnegoNapoleona
(nowelizacjaz1848r.),uczestnictwownielegalnychorganizacjachrobotniczychpodlegałokarze
więzieniaod2do5latorazkarzegrzywnyod16do3000funtów;szerzejzob.W
.Masewicz,Położenie
prawnezwiązków…,s.32-33.
10W
.Masewicz,Położenieprawnezwiązków…,s.31-39.
11
L.Kolat,Prawodotworzeniaiprzystępowaniadozwiązkówzawodowych[w:]Prawaczłowieka.
Modelprawny,red.R.Wieruszewski,Wrocław-Warszawa-Kraków1991,s.793in.
33
WydawnictwoNaukoweUAMwszelkieprawazastrzeżone