Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10Postawaintuicyjno-artystyczna
13
Żórawskiwyróżniadwapodstawowerodzajepracteoretycznychinaukowo-
-badawczychwobszarzearchitektury:
Jedne–zajmująsiępodstawamiarchitektonicznegoprojektowania,omawiająelementy,
zktórychskładasiębudowla,alboprecyzująintencje,naktórychzasadziemabyć,przez
architektoniczneprojektowanie,zaspokojonapotrzeba.Sątozregułypracepisanewyraź-
niezpostawypostępowo-technicznej.
Drugie–zajmująsięsyntezązjawisk,którezachodząwtwórczościarchitektonicznej
iformułująuogólnienianapodstawiewszelkichdanychanalitycznych,jakiesąmożliwe
doosiągnięcia.Zajmująsięonerozważaniamiotypiehistorycznymlubfilozoficznym.
Omawiająonezagadnieniaarchitektury,zpostawyintuicyjno-artystycznej,gdyżgłówną
imwłaściwątematykąjestformaijejprzemianyzachodzącewwybranychlubkolejno
posobienastępującychkrajobrazachikręgachkulturowych.[ł]
Pracezajmującesięskładowymiarchitekturyzawszeciążąkutechnice,apraceuogól-
niająceoperująterminologiąsubiektywną3.
Powyższeuwagi–wyróżnionedwiepostawy–dotyczązarównoteorii,jakiprak-
tykiarchitektonicznej.Poglądyarchitektównaarchitekturęmogąwywodzićsię
zpostawyintuicyjno-artystycznej,podczasgdyichrealizacjenależałobyuznać
zaefektypostawypostępowo-technicznej.PrzypadkiemwskazanymprzezŻóraw-
skiegojestVersunearchitectureLeCorbusiera,którynzintuicyjnegostosunkudo
budowaniawyprowadzatezypostawypostępowo-technicznejwprojektowaniu
mieszkańimiast”4.InnychprzykładówŻórawskiniepodaje;stwierdzajedynie
ogólnikowo,żenwogromnejwiększościprzypadkówzachodniarchitekci(wswoich
wypowiedziach)sąmniejlubwięcejintuicyjni,awdziałaniachwyraźnietechniczni”5.
Dokonanaprzezniegodiagnozapolskiejarchitekturyupoczątkulatsześćdziesią-
tychXXwiekujestniecoinna;zarównowteorii,jakiwpraktycearchitektury
przeważapostawapostępowo-techniczna.
Rozwińmydefinicjedwóchpostawokreślonychprzezautora,jakożezawierają
oneuwagidotyczącehistoriisztuki,atakżerefleksjenatematróżnicmiędzyprakty-
kąartystycznąapraktykąarchitektoniczną.Pierwszaznich,intuicyjno-artystyczna,
jestpostawąhistoryczną,aleskierowanąkuprzyszłympokoleniom.Żórawski
doszukujesięjejuarchitektównstarożytnejGrecji,dawnychIndiilubstarychChin”6.
Architekcicinmałotroszczylisięoprawidłowościfunkcjonalne,akonstrukcjasłużyła
imwyłączniedowyrażania(wmateriale)pomyślanychprzeznichkoncepcjiplastycz-
nychlubuformowańdekoracyjnych”7.Postawaintuicyjno-artystycznadawnych
3Ibidem,s.210–211.
4Ibidem,s.192.Zob.teżpolskiprzekład:LeCorbusier,Wstronęarchitektury,tłum.T.Swoboda,
FundacjaCentrumArchitektury,Warszawa2012.
5J.Żórawski,Postawaintuicyjno-artystycznał,op.cit.,s.192.
6Ibidem,s.193.
7Ibidem.
