Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
sposobówprowadzeniauczniów,jakteżniekonwencjonalnegozacho-
wania4.
TymczasemwIndiachsłowonguru”mazdecydowaniebogatszezna-
czenieipojawiasięwowielebardziejróżnorodnychkontekstach,niżma
tomiejscenaZachodzie.Zawszejednak-itostanowiczęśćwspólnązza-
chodnimodczytywaniemiużywaniemsłowanguru”-odnosisiędooso-
bywjakiśsposóbszczególnej,wyjątkowej,ponadprzeciętnej.Natozresztą
wskazujejużsamoznaczenieterminu:nciężki”,aleteżnwielki”,nwspania-
ły”,nnadmierny”,nważny”,ncenny”,ndrogocenny”,nczcigodny”(Monier-
-Williams2002)5.Listaosób,któremogąbyćibywająokreślanesłowem
nguru”iktórenależytraktowaćzodpowiednim(czylinajwyższym)szacun-
kiem,jestdługa.Natej,którąprzywołujeKurma-purana6,znajdująsię:oj-
ciec,przodkowiezestronyojca,starszybrat,wujzestronymatki,dziadek
zestronymatki,teść,członekwyższejkasty,opiekun,nauczyciel,króloraz
matka,babkazestronymatki,siostramatki,ciotkamatki,teściowa,babka
zestronyojca,przybranamatka.Sątozatemosoby,którymzracjiwieku,
pozycjispołecznejczywykonywanychobowiązkównależysięszczególne
poważanie.Puranapoucza,żeosobomtymnależysiępełneposłuszeństwo,
wyrażającesięmyślą,słowemiczynem,azachowaniewobecnichpowinno
byćwyrazemczci-naichwidoknależywstaćizezłożonymidłońmioddać
pokłon,wichobecnościnienależysiedzieć,niepowinnosiętakżerozma-
wiaćzniminatematyfinansowe,niedozwolonejestrównieżpodnoszeniena
nichgłosu.Spośródwymienionychosób,trzy,jakchcetradycja,godnesą
najwyższejczci.Sąto:ojciec,matka(jakoci,którzyprzekazaliżycie)oraz
4Por.A.Storr(2009),trzebajednakdodać,żewstudiumtymznalazłysięrównież
takieosoby,jakRudolfSteiner,CarlGustavJung,ZygmuntFreudczyIgnacyLoyola-po-
staci,któreniewątpliwiewywarłyistotnywpływnarozwójmyślireligijnejifilozoficznej.
Poglądybadaczaniecodokładniejopisujęwpodrozdziale2.4.
5Dokładnerozważaniaetymologicznezamieściłamwpodrozdziale1.1.
6Purany(dosł.dawne,starożytneopowieści,historie),zbiórtekstówocharakterzere-
ligijnym,którepowstawałynaprzestrzenikilkunastuwieków,począwszyodokołopołowy
Itysiąclecia,choćpojawiającesięwnichniektórewątkisązdecydowaniewcześniejsze.
Zwyklemówisięo17lub18głównychpuranach,tzw.maha-czyliwielkich-puranach
orazupa-czylipomniejszych-puranach.Zgodnieztradycjątychostatnichjestrównież
18,choćwrzeczywistościichliczbajestznaczniewiększa.Autorstwowszystkichpuran
przypisujesięmitycznemuwieszczowiWjasie.Głównetematypodejmowanewpuranach
to:stworzenieświata,zniszczenieświata,cyklekosmiczne,genealogiebogów,władców,
bohaterów,mędrców,choćtekstytesątakżekopalniąwiedzynatematgeografii,astrologii,
medycyny,magii,religii,strukturyspołecznej,prawa,gramatyki,filozofiiitd.
