Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Edukacyjnaispołecznarolanauczycielekinauczycieliwstaropolskiejieu-
ropejskiejkulturzewczesnejipóźnejnowożytności(XVII-XIXw.)jest
trudnadoprzecenienia,dlategouznaliśmy,żewartobliżejzająćsiętymważ-
kimzagadnieniemhistorycznym.Społecznośćnauczycielskawprzeszłości
byłabardzozróżnicowanazewzględunacharakterpracyitypszkolnictwa
(należyzaznaczyć,żemamynamyśliprzedewszystkimedukacjędawnych
elitspołecznych).Ztegopowodumożemytutajwyróżnićkonkretnekatego-
rienauczycieliiwychowawców,którewywodząsięgenetyczniezpodziału
nakolejneetapywychowaniainauczania.Początkiemwykształceniadzie-
cipolskiejszlachty,magnateriiipatrycjatuzregułybyłanaukadomowa,
wymagającazatrudnienianauczycieli/nauczycielekprywatnychoodpo-
wiednichkompetencjach.Wnomenklaturzehistorycznejnosilionizazwy-
czajróżnenazwy:guwernerów/guwernantek,preceptorów,pedagogówczy
inspektorów.Wtakichrolachzatrudnianozarównorodaków,jakicudzo-
ziemców,przyczympopularnośćtychostatnich,szczególnieFrancuzów,
wyraźniewzrastawXVIIIw.Etapnaukiszkolnejwiązałsięzoddaniem
przezrodzicówbądźopiekunówswoichdziecilubwychowanków/wycho-
wanekpodopiekęnauczycieli/nauczycielekszkolnych.Zewzględunaspe-
cyfikęszkolnictwawszlacheckiejRzeczypospolitejogromnąrolęodgrywali
nauczycielekolegiówiseminariówzakonnych.Osobnegopotraktowania
wymagająmistrzynieprowadząceedukacjędziewczątwklasztornychszko-
łachżeńskichinapensjach.Zwieńczeniemprocesunauczaniabyłystudia
naakademiachiuniwersytetach,dostępnetylkodlamężczyzn.Zapewniały
onekontaktzwykładowcamipolskichizagranicznychuczelni.Wrealiach
staropolskichstudiabardzoczęstołączonozodbyciemzagranicznychpo-
dróżykształcących.Jednocześnieewolucjatakichwyjazdów,przebiegają-
caodklasycznychpodróżyakademickich(studyjnych)wkierunkuwojaży
edukacyjnych,wymagałakontaktuzwielomanauczycielami.Oboknstacjo-
narnych”profesorówakademiieuropejskichpolskimistudentamizagrani-
cąopiekowalisięprywatniguwernerzypodróżni(Polacyicudzoziemcy)
