Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
HANDELZAGRANICZNYDEFINICJEIISTOTA
wpływyiwydatkizwiązanezprzemieszczaniemsięludzi,
obrotykapitałowo-kredytowe.
Wniniejszymopracowaniuzwróconoszczególnąuwagęnaobróttowarami
iobrótusługami,któreprzedmiotemtejmonografii.Obróttowarowy(którego
odzwierciedleniemjestbilanshandlowy)stanowidominującąpozycjęwstruktu-
rzehandluzagranicznego.Jednakżedynamikawzrostuobrotównimiwostatnich
czasachwyraźnieustępujedynamicewzrostusprzedażyusługocharakterzetrady-
cyjnym.Wskładtakokreślanychusługwchodzą:usługitransportowe,spedycyjne,
ubezpieczeniowe,finansowe,rzeczoznawcówikontrolerów,pocztowo-telekomu-
nikacyjne,składoweitympodobne.Głównymzadaniemtegotypuusługjestumoż-
liwienierealizacjikontraktóweksportowo-importowych.Ponadtodokonywany
jesthandelzzagranicąosiągnięciamimyślinaukowo-technicznej.Polegaonnaod-
płatnymprzekazywaniujejpozagranicekrajuwformiepatentów,licencji,doku-
mentacjinaukowo-technicznej,know-how,prawdowłasnościintelektualnej,usług
konsultingowychitympodobnych.Należyzauważyćtakżeprzepływludnościpoza
granicekraju,któryprzyjmujepostać:turystykizagranicznej,przekazówemigran-
tów,kosztówutrzymaniabazwojskowychiplacówekdyplomatycznychorazprze-
pływówkapitałuwpływającychnapoziomwpływówiwydatkówposzczególnych
państw.
Omówioneiuwidocznionewbilansiepłatniczymformyobrotówstanowiąrów-
norzędnealternatywnewariantyzastosowaniaposiadanychprzezkażdepaństwo
zasobówwmiędzynarodowympodzialepracy.Głównymkryteriumwyboruformy
(celowościangażowaniaśrodków)wymianyzzagranicą,właściwejdladanegopań-
stwa(podmiotugospodarczego),powinienbyćkosztuzyskaniajednostkiwaluty
obcejweksporcie,rozpatrywanymwodpowiedniodługimhoryzoncieczasowym14.
Whandelzagranicznydanymtowaremmogąbyćzaangażowanewięcejniżdwa
kraje,któreodgrywająróżnerolewprocesieobrotu.Wyróżniasięwzwiązkuztym15:
krajpochodzenia,wktórymtowarzostałwyprodukowany,
krajprzeznaczenia,doktóregotowarjestdostarczany-możebyćkrajemosta-
tecznegoprzeznaczenia,kiedytowarnieopuszczajużjegogranic,albokrajem
przejściowegoprzeznaczenia,jeślitowarbędzieprzedmiotemreeksportu,
krajtranzytowy-kraj,przezktóryprzewozisiętowarcelemdostarczeniago
zkrajupochodzeniadokrajuprzeznaczenia,
krajwysyłki-kraj,wktórymtowarzostajeoddanydoprzewozucelemdostar-
czeniagodokrajuprzeznaczenia.
Wceluustaleniakrajupochodzeniawiększośćpaństwopracowaławłasne(lub
przyjęłapodpisaneprzezsiebieporozumieniamiędzynarodowe)regułypochodze-
14
J.Dudziński,R.Knap,op.cit.,s.8.
15
RocznikStatystycznyHandluZagranicznego2015,GUS,Warszawa2016.
15