Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
przedmioteminterpretacjiprzepisy,azajejceluznająustalenieich
sensuiznaczenia,czyliwyinterpretowanienormyprawnej.Inniteore-
tycysądzą,żeprzedmioteminterpretacjijestwłaśnienormaprawna.
Rozbieżnośćwynikazróżnegorozumieniapojęćnormyprawnejoraz
przepisuprawa.Naogółprzyjmujesiębezzasadniczychzastrzeżeń,
żenormaprawnastanowiwypowiedźwskazującąokreślonysposób
postępowania,czyliregułęzachowania,którąodinnychreguł(moral-
nych,dobregowychowaniaitp.)różniwłaściwość„prawności”6.Więcej
kontrowersjidotyczypojęcia„przepisprawny”7.Pojęcieprzepisupraw-
negojestjednakzwiązaneztekstemprawnymlubjegofragmentem
i-najogólniejmówiąc-oznaczazawartywnim„zdaniokształtny
zwrotjęzykowy”wskazującysposóbpostępowania.Przepis,podobnie
jaknorma,jesttakżeregułązachowania.
Szóstyrozdziałzawieraomówieniezakresuczynnościinterpreta-
cyjnych.Niezwykleistotnezagadnieniezwiązanezinterpretacjąprawa
zawierasięwpytaniu:kiedywyrażeniajęzykaprawnegopodlegają
wykładni8?Pytanietozakładaokreślonystosunekdozasadyclaranon
suntinterpretanda,atoznaczy,żejedniuznajązasadę,innizaś
odrzucają.Przyjęcieowejzasadyograniczazakresczynnościinter-
pretacyjnychdotekstówprawnych,które„budząwątpliwości”.Jeżeli
bowiemtekstprawnyjestjasny,toniewymagainterpretacji,dlatego
wszystkiezrozumiałetekstymogąsięobyćbezwykładni.Przeciwne
stanowiskoodrzucazasadęclaranonsuntinterpretandairozszerza
zakresczynnościinterpretacyjnych.Interpretujemynietylkoteksty
„budzącewątpliwości”,leczrównieżjasneizrozumiałe.Dlajednych
wyrażeniajęzykaprawnegopodlegająinterpretacjitylkowodniesieniu
dotekstówbudzącychwątpliwości,dlainnychkażdy(jasnyiniejasny)
tekstprawnypodlegawykładni.
SiódmyrozdziałmazazadanieomówieniepoglądówKelsenana
metodęwykładni.Metodajestsposobem,wjakipostępujemywpew-
nejdziedzinie,czylipewnymzespołemczynności,którymprzyświeca
określonycel,ipowinnaprowadzićdorozwiązaniadanegoproblemu
lubzadania.Azatemmetodainterpretacjiprawapowinnawskazać
namtakieczynnościiśrodki,którychzastosowaniepozwolidokonać
czynnościinterpretacjiwsposóbuporządkowanyicelowy.Zpojęciem
metodywiążesięrównieżzagadnienieuzasadnieniawiedzy;metodama
uzasadnićnaszepostępowanie,uczynićjebardziejwiarygodnym.Uza-
sadnionametodainterpretacjisprawia,żedokonywanazajejpomocą
6
7
8
Zob.ibidem,s.64inast.
Zob.ibidem,s.21.
Zob.ibidem,s.296.