Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
23
fakty,aichznaczenieinterpretowaćwpowiązaniuzezjawiskamiszerszymi.
Trudnośćichopracowanianatomiastpoleganatym,żehistoriaZHPjakoruchu
społecznegoiorganizacjiwychowawczejwznacznymstopniudotyczyocenypo-
glądówipostawludzilubichgrup;takieocenyrzadkotylkomogąniestetybyć
oparteomateriałźródłowy48.
(ś)Językhistorycznywielorakonasyconyjestczasemiprzestrzenią49,należy
zatemwyjaśnićcezuryczasowebadanegoproblemuijegozasięgterytorialny.
PrezentowanapracaHarcerstwowPolscewlatach1944-1990dotyczyćbędzie
dziejóworganizacji,ideiiruchumłodzieżowegowpaństwiepolskimwokresie
nazywanymjużdośćpowszechnie,zracjijegohistorycznościizwartości,Polską
Ludową.Jejistnieniedatowanejestnalata1945-1989,tj.odzakończeniaIIwoj-
nyświatowejdozwołaniaobradOkrągłegoStołuipierwszychdemokratycznych
wyborówwczerwcu1989roku,którewyłoniłytzw.sejmkontraktowy.Poszcze-
gólnenwykroczenia”czasowepodyktowanesąjedyniepotrzebąlogicznegowy-
jaśnieniadanegozagadnienialubjegozakończenia.Dotyczytoroku1944,kiedy
topoogłoszenieManifestuPKWNnowawładzawPolscerozpoczęłaofensywę
ideologiczną,inpociągnięcia”czasowegodo1990roku,botenwłaśnierokbył
kluczowydlaharcerstwa,główniezracjiprzełomowychzjazdów(XXVIINad-
zwyczajnyZjazdZHPwKatowicachiXXVIIIZjazdwBydgoszczy),któreodbyły
sięwtymczasie,próbypowrotudoprzedwojennychtradycji(wybórprzewod-
niczącegoZHPinawiązywaniekontaktówzeświatowymskautingiem),wy-
jaśnieńdotyczącychprawaostowarzyszeniach,któretraktowałoosymbolach
harcerskichiichwykorzystywaniuprzezharcerzy,takżealternatywnychoraz
pojawieniasięciał,którezdefiniowałykształtówczesnegoruchuharcerskiego
isporów,jakiewokółniegonarastały,aktóreczęściowododziśniezostaływy-
jaśnione-KrajowegoKomitetuOdrodzeniaZHPiSpołecznejRadyZHP
.
ŚwiadomieicelowonienawiązujędoPowstaniaWarszawskiego,bota
tematyka,doskonalejużopracowana,zdominowałabypoprostunarracjęca-
łejksiążki.Atapełnajestpojęćiterminów,którenapotrzebyprezentowanej
pracynależywyjaśnić.Najważniejszeznichto:nruchharcerski”
,nharcerstwo”
,
norganizacjaharcerska”
,norganizacjamłodzieżowa”
,nzwiązekmłodzieży”
,nruch
społeczny”
.
Ostatniepojęciejestkluczowe.Należyjebowiemwyjaśniaćwkontekście
ogólnychkoncepcji,występującychdziśwnaukachspołecznych,np.:wpracach
Anthony’egoGiddensaiPawłaSztompki50.Obajzgodnietwierdzą,żeruchyspo-
łecznesąbardzoróżnorodne,ijednocześnienależądonajpotężniejszychform
działalnościzbiorowej.A.Giddenspodaje,żeruchyspołeczneniemusząwystę-
48
AKHKZZHPwSzczecinie,M.Haykowski,Z.Zakrzewska,Harcerstwowlatach1944-1950,s.2.
49J.Topolski,Światbezhistorii,s.217.
50A.Giddens,Socjologia,tłum.A.Szulżycka,Warszawa2007;P
.Sztompka,Socjologia,Kraków
2007.Por.:G.LeBon,Psychologiatłumu,tłum.B.Kaprocki,przejrzałiwstępS.Mika,Warszawa1994.
