Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
którywswoistysposóbsymbolizowałpanowanieHohenzollernówwWielkim
KsięstwiePoznańskim.
PodwzględemekonomicznymŚrembyłwpołowieXIXw.miastemrolni-
czo-rzemieślniczym,któregomieszkańcygłównedochodyczerpalizuprawy
zbożaorazhandlu,szczególniewzrastającegopodczasjarmarków.Orozwoju
ekonomicznymmiastaizamożnościmieszkańcówświadczyłytakżenowe
sklepydetaliczneorazwarsztatyrzemieślnicze,produkującegłównienapo-
trzebyokolicznychgospodarstwchłopskichimajątkówziemskich.Wzrost
gospodarczyŚremubyłspowodowanytakżepolitykąwładzpruskich,które
zjednejstronywspierałydziałalnośćprzybywającychdomiastaosadników
iurzędnikówniemieckich,zdrugiejograniczałyinicjatywęspołeczeństwa
polskiego.NiejakoreakcjąPolakównatępolitykęwładzpruskichbyłopo-
dejmowanielicznychprzedsięwzięćnapoluspołeczno-ekonomicznymikul-
turalno-oświatowym.Jeszczew1850r.działaczeLigiPolskiejpowołali
ŚremskieTowarzystwoOszczędnościiPożyczekWekslowych.Miałoonona
celuwspieraćpolskieinicjatywygospodarcze,atakżezachęcaćPolakówdo
oszczędzania.Niestetyniechęćwładzzaborczychdopolskichinicjatywgo-
spodarczychspowodowała,żew1871r.zinicjatywyks.FlorianaStablew-
skiegoidziękiwsparciuTowarzystwaPrzemysłowegowŚremiepowołano
KasęPożyczkowąPrzemysłowcówiKółkoRolniczo-Włościańskie,którena-
stępniew1873r.zostałoprzekształconewBankLudowy.Teinicjatywypol-
skie,naktórychczelestałks.PiotrWawrzyniak,spowodowaływłączaniesię
wżycieekonomicznemiastaipowiatucorazwiększejliczbymieszkańców.
Wsferzekulturalno-oświatowejŚremodpołowyXIXw.byłdlamiesz-
kańcówmiastaipowiatu,szczególniespołecznościpolskiej,ważnymośrod-
kiem.Zasadnicząrolęodgrywałyprzedsięwzięciapodejmowanewramach
tzw.pracyorganicznej,mającejnaceluorganizowanieżyciaspołecznego,
duchowegoigospodarczegoPolaków.WŚremietakąrolęspełniałydziałania
podejmowanepodauspicjamiutworzonegow1850r.BractwaPolskiego.
Wspieranoedukacjęmłodzieżyzbiednychrodzin(TowarzystwoNaukowej
Pomocy),szerzenieoświaty(TowarzystwoOświatyLudowej)czyopiekęnad
osobamibiednymiichorymi(Bractwośw.WincentegoàPaulo).Liderami
wtychprzedsięwzięciachbyliprzedewszystkimduchownikatoliccy,szcze-
gólniewspomnianyjużks.PiotrWawrzyniak(1849–1910)iks.FlorianSta-
blewski(1841–1906),późniejszyarcybiskupgnieźnieńskiipoznański.Nie-
wątpliwiekulturotwórcząrolęwŚremiezaczęłaodpołowyXIXw.odgrywać
szkoła.Władzemiejskieod1832r.podejmowałystaraniaoutworzeniegim-
nazjum.Naprzeszkodziestawałyjednak–najpierwbrakfunduszy,apóźniej
różnicenarodowościowo-religijnewśródmieszkańców.Wtejsytuacjifunk-
~22~
