Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wielkąLwuSapieże.Tenczynkrólawstrząsnąłopiniąpubliczną
RzeczpospolitejidożywegouraziłKrzysztofaIIRadziwiłła,który
dokońcapanowaniaZygmuntaIIIpozostałznimwkonflikcie.
LepszestosunkiłączyłyKrzysztofaIIzWładysławemIV
Wazą,którybardzoceniłtalentiumiejętnościwojskoweRadzi-
wiłła.HetmanpolnyofiarniepowstrzymywałarmięMichałaSze-
inapodSmoleńskiem,aw1635rokudoczekałsięwreszciebuła-
wywielkiejlitewskiej.KsiążęJanuszRadziwiłł,czylisynKrzysz-
tofaII,wnukuPioruna”iprawnukuRudego”,wywodziłsięzatem
zrodu,gdzietradycjewojskowebyłybardzosilniezakorzenione.
MłodośćksięciaJanuszanieupłynęłajednaknapolachbitew,
awdworskichkomnatachisalachsejmowych.
II.DzieciństwoksięciaJanusza
JanuszRadziwiłł,synKrzysztofaIIiAnnyzKiszków,urodziłsię
2grudnia1612rokuwPopielunieopodalBirż.uJakodzieckobył
płaczliwy,przeżywającyjakieślęki,zpewnościązamkniętywso-
bieiuparty”-takcharakteryzowałmłodośćksięciajegobiograf
HenrykWisnerprzeszłodwiedekadytemu.Czytelnikamożeowa
charakterystykamocnozdziwić,jeśliwziąćpoduwagę,jakksią-
żęprezentowałpóźniejswojąsylwetkęnaportretach-stojąc
dumniewstrojupolskim,emanowałsiłąispokojem.Januszekwy-
chowywałsięnadworzeswegoojca,którytostworzyłpotężną
siećklientówwróżnysposóbodniegozależnych.Dodaćwarto,
żeksiążęJanuszbyłjednymzniewieludzieciKrzysztofaII,które
przeżyłowiekdziecięcy.Trójkarodzeństwaprzyszłegowojewody
wileńskiego-Jerzy,HalszkaiStefan-zmarliwcześnie.Wiekdzie-
cięcyprzeżyłajednakdrugasiostraksięciaJanusza,Katarzyna.
KrzysztofowiRadziwiłłowizależałonagodnejedukacjisyna,
któregoodmałegoprzygotowywałdofunkcjipublicznychiwoj-
skowych.SamKrzysztofII,mimożeodebrałstarannewykształ-
cenie,miałwnimpewnebraki.OjciecksięciaJanuszanieczułsię
pewniewkwestachprawnych,bojaksamprzyznawał,miałpro-
blemzjęzykiemruskim,którybyłurzędowymjęzykiemWielkiego
12|JAKUBJĘDRZEJSKI|HETMANIIDOWÓDCYIRZECZPOSPOLITEJ