Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
mękęponositenrycerz”–powiedziećmiałrzekomoŁokietek,wi-
dzącjelitawychodzącenawierzchzprzebitegobrzucha.uSroższa
nierówniemękaznosićzłegosąsiada,jakiegojawycierpiałem”–
odrzecmiałFlorian.Królwidzącdramatrycerza,dojegoherbu
KoźlarogidodałtrzywłócznieiprzemianowałgonaJelita.Histo-
riętęprzedstawiłJanDługosz,aleraczejniejestonaautentyczna.
Zamoyskiurodziłsię19marca1542rokuwSkokówce(dzi-
siajwgminieZamość).Jegorodzicamibyli(przyszły)kasztelan
chełmskiStanisławorazAnnazHerburtów.Naszbohatertwier-
dziłpóźniej,żeodnajmłodszychlatbyłprzeznaczonydostanu
duchownego.PierwszenaukipobierałwKrasnymstawieuWoj-
ciechaOstrowskiego.W1551roku,idączaówczesnymtrendem,
ojciecJanaprzeszedłnakalwinizm.Poukończeniupierwszego
etapuedukacjimłodyZamoyskizostałwysłanynastudiazagra-
nicę.Tutajpojawiasiępewnasprzeczność.Wedługprotokołów
zborukalwińskiegomłodzieniecmiałodbyćswojąturęwwieku
latosiemnastu,natomiastjegobiografowie–zReinholdemHe-
idensteinemnaczele–twierdzili,żedoFrancjiwyjechałwwieku
zaledwietrzynastulat.Wwątpliwościfrancuskiewojażepod-
dajerównieżStanisławGrzybowski,którytwierdzi,żekalwiński
szlachcicniemiałbywstępunadwórfanatyczniekatolickiegokró-
laFrancji.Ponadto,wedłughistorykamałologicznyjestfakt,iż
ZamoyskinajpierwstudiowałwprestżowymParyżu,anastępnie
przeniósłsiędomniejrenomowanegoStrasburga.Byćmożeten
etapżyciazostałpodkoloryzowanyprzezsamegostudenta,który
byłmistrzemówczesnegoPR-uimiałskłonnościdomitomanii.
ZostawmywięcFrancjęizajmijmysiętym,cowydarzyłosię
napewno.Wiadomo,żenaszbohaterpodjąłstudianauniwer-
syteciewPadwie.ZamianaFrancjinaItalięwiązałasięrównież
zkonwersjąmłodegoZamoyskiegonakatolicyzm.Niewiadomo
kiedypowróciłnałonokościołarzymsko-katolickiego.Grzybow-
skinegujefakt,żeZamoyskiprzeszedłnakatolicyzmpostudiach
dziełdoktorówKościoła.TutajrównieżujawniasięstosunekJana
doreligii,któryzostanieniezmiennyprzezcałejegożycie.Zamoy-
skitraktowałbowiemreligięinstrumentalnieinieprzywiązywał
12|JAKU;JĘDRZEJSKI|HETMANIIDOWÓDCYIRZECZPOSPOLITEJ
