Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
chełmski–MikołajSiennicki.Zamoyskiwtymczasieopowiedział
sięprzeciwkomagnateriiizacząłwyrastaćnatrybunaluduszla-
checkiego.ZjazdszlachtywKrasnymstawieuporządkowałkwe-
stewładzlokalnychwdobiebezkrólewia:uIjużdajemmocaż
dozjazdukoronnegourodzonymMikołajowiSiennickiemupod-
komorzemuiStanisławowiOrzechowskiemuchorążemuchełm-
skiemu,abyskorodoktóregoznichwiadomośćogwałciejakim
przyjdziemiałkażdyznichmocnasobwieścićiruszyćnatakiego
gwałtownika”.Byłytozaczątkikapturów,któreodtądmiałypełnić
funkcjesądowniczepodczasbezkrólewia.Takisamzjazdwwo-
jewództwiebełskimzwołałrównieżZamoyski,którypostulował
elekcjęviritm(którazakładałaosobistyudziałkażdegoszlachci-
cawwyborzewładcy).HeidensteinprzypisywałZamoyskiemu,iż
toonwpadłnapomysłtegorodzajuelekcji.Niejesttojednak
prawda,przyszłyhetmanpopierałviritm,aletoPiotrZborowski
pierwszyprzedstawiłtenpomysł.
Ktobyłwówczasbranypoduwagędoobjęciapolskiego
tronu?Najpoważniejszyminajpewniejszymkandydatembyłar-
cyksiążęErnestHabsburg,syncesarzaMaksymilianaIII.Kandy-
daturęHabsburgapopierałamagnateriaorazduchowieństwoka-
tolickie.KolejnymkandydatemzostałcarIwanIVGroźny,zaktó-
rymopowiadalisiępanowielitewscyzRadziwiłłaminaczeleoraz
częśćkoroniarzy.WśródprzeciwnikówHabsburgarozważano
równieżzakandydaturąJanaIIIWazy.KrólSzwecjibyłprotestan-
tem,więcabyobjąćtronmusiałnajpierwprzekonwertowaćsię
nakatolicyzm.Wtymukładziecorazczęściejmówionookandy-
daturzefrancuskiej,którąreprezentowałHenrykdeValois(znany
jakoHenrykWalezy),bratkrólaFrancjiKarolaIX.DoPolskiwysła-
nyzostałambasadorfrancuskiJeanMonluc,którymiałzazadanie
zbadaćnastrojenamiejscu.
WtymczasieZamoyskicałkowiciezaangażowałsięwelek-
cje.Jeździł,przemawiał,uprawiałdemagogięidbałoswojeintere-
sy.Bezcennebyłydlańdokumentyzkancelariikrólewskiej,dzięki
którymprezentowałszlachciedawneprawaiobyczajeobowiązu-
jącewczasachKoronyKrólestwaPolskiego.Młodytrybunwyrósł
16|JAKU;JĘDRZEJSKI|HETMANIIDOWÓDCYIRZECZPOSPOLITEJ
