Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
56
MartaM.Kacprzak,ZbigniewOlczak,WojciechDołęgiewicz
Polskiego,SynoduKościołaEwangelicko-Reformowanegoizboruwarszawskiego,
SzkołyGłównejSłużbyZagranicznej),wreszcie-włączaniudozasobówlicznych
księgozbiorówprywatnych(m.in.JózefaKalasantegoSzaniawskiego,Ignacego
Turkułła,ArkadijaTołoczanowa,IwanaWostokowa).Wchodzącewskładzbiorów
BUWkolekcjemiałyróżnorodnycharakter,odzwierciedlałyróżneceleisposoby
gromadzenia,porządkowaniaiprzechowywania,dlategoXIX-wiecznezbiory
Bibliotekidokumentująrealiapolskiejkulturywlatach1801-1918istanowią
fundamentalnywarsztatźródłowydlawszechstronnychbadańnadnią,zwłasz-
czanadhistoriąksiążki,bibliotek,bibliotekarstwa,piśmiennictwaijegorecep-
cji,kulturyczytelniczej,literaturyiliteraturoznawstwa,poszczególnychdziedzin
wiedzy(humanistycznych,aletakżespołecznych,artystycznych,teologicznych,
ścisłych,przyrodniczych,medycznych,technicznych,rolniczych).
Abyjednakmogływpełnisłużyćnauce,wymagająszerokichipogłębionych
badańproweniencyjnych,zmierzającychdorozpoznaniadziejówposzczegól-
nychegzemplarzyoraz-przedewszystkim-kolekcjiwspółtworzącychksię-
gozbiór.Tymczasembadaniaproweniencyjne,stanowiąceobokrejestrowania
dawnejprodukcjiwydawniczejgłównynurtweuropejskichbadaniachnad
dziejamiksiążkiiksięgozbioramihistorycznymi,nieczęstopostulowanedla
wydawnictwpowstałychpo1800roku,wpraktycebibliotekarskiejwciążtrak
-
towanychzasadniczojakndrukinowe”,podczasgdyupływczasu,pogorszenie
stanuichzachowania,corazwyraźniejszaodmiennośćoddrukówwspółczesnych
orazzmianaświadomościhistorycznejnakazujątraktowaćjewłaśniejakozbiory
specjalne,awięcipoddawaćbadaniunaukowemu.Wymagaonosystematycz-
nychpracprzywarsztatowych,badaniazautopsjiiujawnianialicznychznaków
proweniencyjnych,różnorodnychformalnieiczęstotrudnychdoodczytania,ich
rozpoznawania,identyfikowaniawskazywanychprzezniewłaścicieliprywatnych
iinstytucjonalnych,zbieraniaiuzupełnianiainformacjinapodstawiestanubadań
zróżnychdziedzin,materiałówźródłowychibibliograficznych,zdobywanianie-
zbędnegomateriałuporównawczegopodczaskwerendwzasobachinnychoddzia-
łówBiblioteki(archiwum,księgiinwentarzowe,księgozbioryinnychgabinetów
zbiorówspecjalnych),winnychinstytucjachkrajowych(np.ArchiwumGłówne
AktDawnychwWarszawie,ArchiwaPaństwowewróżnychmiastach)izagra-
nicznych,główniewRosji(przedewszystkimRosyjskiePaństwoweArchiwum
HistorycznewPetersburgu).Rezultatembadańmożebyćidentyfikacjaczęści
składowychkolekcji,ustaleniedanychbiograficznychwłaścicieliksięgozbiorów,
prześledzenieprzepływuksiążekmiędzyinstytucjamiiosobami,ustalenieokolicz-
nościgromadzeniaksiążek,przekazaniaichdoBUWirozproszeniawróżnych
instytucjach,prześledzenieewolucjiwygląduznakówwłasnościowych,osadzenie
historiikształtowaniaksięgozbiorówwkontekściehistoriispołecznejipolitycznej,
wtymwpływunagromadzenieksiążekpaństwowejpolitykiwzakresiebiblio-
tek,edukacji,czytelnictwaorazcenzury,ustaleniepowiązańdawnychwłaścicieli