Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Astronomiaprehistoryczna
19
henge;obiektyteprzypominająStonehengepodczaspierwszejfazybudowy,
zanimwjegocentrumpojawiłysięcharakterystycznestruktury:najpierw
półokręgizbłękitnegopiaskowca,apóźniejkrągsarsenowy),wktórych
znalezionopierścieniewgłębieńpopalikachlubrytualnychdołkówwota-
czającymkrągrowie;liczbajamwtychpierścieniachwahasięodniespełna
20doponad100.
Zdrugiejstrony,istniejąśladywskazującenato,żenaprzełomie
neolituiepokibrązuwokółStonehengedokonywałosięprzejścieodsym-
bolikilunarnejdosolarnej.Odbijasiętowkierunkach,wzdłużktórych
usytuowanesągrobyciałopalnewtychdwóchokresach,jakrównież
wzmianieosiStonehengezorientacjiwzględemKsiężycawewcześniejszej
epocenaorientacjęwzględemSłońcawokresiepóźniejszym.Grupawgłę-
bieńpopalikachznajdującasięprzypółnocno-wschodnim„wejściu”–
przerwiewrowiemiędzykręgiemAubreyaiHeelStone–możeświadczyć
otym,żepoczątkowoośukierunkowywanonaekstremalnypunktwscho-
duKsiężyca,chociażitainterpretacjabudzikontrowersje.
Podsumowując,sąpowody,byuważać,żewkonstrukcjiStonehenge
iinnychpodobnychbudowlijestzawartasymbolikaastronomiczna,nie
dysponujemyjednakprzekonującymidowodaminato,żepraktykowano
tamcośprzypominającegoastronomięnaukową.
GdywlatachsześćdziesiątychXXwiekuStonehengebudziłopo-
wszechnąciekawość(iwywoływałospory),AlexanderThom(1894–1985),
emerytowanyprofesorinżynierzOksfordu,kontynuowałbezspecjalnego
rozgłosugigantycznedziełozbadaniawprofesjonalnysposóbwielusetek
kamiennychkręgówiinnychbudowlimegalitycznychwBrytanii,Irlandii
orazpółnocnejFrancji.Thomgromadziłfakty,atacyludziezazwyczajuni-
kająbezpodstawnychspekulacji.ZThomemjednaksprawamiałasięina-
czej.Utrzymywałon,żemegalitycznebudowlezostałyskonstruowanewe-
długskomplikowanychplanówgeometrycznychizaprojektowane
zużyciemprecyzyjnieokreślonychjednostekmierniczych(jednąznich
Thomnazwał„jardemmegalitycznym”);cowięcej,przypisywałprehisto-
rycznymbudowniczympomysłdokładnegosytuowaniabudowlitak,by
możnabyłowykonywaćprecyzyjneobserwacjeastronomiczne,cooznacza-
łoby,iżantycypowalionipropozycjęGalileusza.
W1632rokuGalileuszwswymDialoguodwunajważniejszychukła-
dachświatawkładawustajednegozrozmówcówopowieśćotym,jakwy-
znaczyłwdokładnysposóbmomentprzesilenialetniegozapomocąinstru-
mentusprezentowanegomuprzezNaturę:
BędącwjednejzmoichposiadłościniedalekoFlorencjiobserwowałemwy-
raźniewejścieiwyjścieSłońcazletniegostanowiska:pewnegowieczoru,
gdyzachodziło,skryłosięzaskalnymzrębemgórPietrapana,odległym
mniejwięcejo60mil,pozostawiajączeswejtarczyodsłoniętycieniutkirą-
