Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
KOREPETYCJEMATURZYSTY
Pierwszawyprawamiałacharaktermorski–wojskaperskiedowodzoneprzezDatysa
iArtafernesawylądowałynawschodnimwybrzeżuAttyki.Tamwłaśnierozegrałasiębitwa
podMaratonem(490r.p.n.e.),wktórejateńskafalanga(formacjamilitarna)liczącaok.
10tys.hoplitówpokonaładwukrotnieliczniejszesiłyperskie.Pobitwieżołnierzateński
Filippidesprzebiegł42kmdorodzimegomiasta,żebyobwieścićAteńczykomzwycięstwo
–stądwzięłasięwspółczesnatradycjabiegumaratońskiego.
Drugawyprawaperskamiałamiejsce10latpóźniejidowodziłniąbezpośredniokról
Kserkses,synzmarłegowcześniejkrólaDariusza.Zebrawszyogromnąarmię,Kserkses
przeprawiłsięprzezHellespont(obecniecieśninaDardanele)irozpocząłinwazjęnaPół-
wysepBałkański.Wobecogromnejarmiiperskiejczęśćgreckichpoliszawarłaprzymierze
iwspólniestawiłaczołainwazji.Donajważniejszychbitewnależały:
•Bitwawwąwozietermopilskim(480r.p.n.e.)–słynnestarcie300hoplitów
spartańskichkrólaLeonidasazogromnąarmiąperską.Persowiezwyciężylidzięki
zdradzieEfialtesa.
•BitwapodSalaminą(480r.p.n.e.)–decydującestarciemorskie,wktórymflota
greckichtrierpodwodząTemistoklesa(strategateński)zniszczyłaflotęperską.
Zdecydowałazwrotnośćstatkówgreckichorazwalkawcieśninie.
•BitwapodPlatejami(479r.p.n.e.)–decydującestarcielądowe,siłysprzymierzone
GrekówdowodzoneprzezspartańskiegoregentaPauzaniasza,wliczbie
70tys.,pokonałyponaddwukrotniesilniejsząarmięperską.
Ekspansjapaństwgreckich:wojnapeloponeska
Wojnapeloponeska(431-404r.p.n.e.)byłanastępstwemwojenperskich.Pozwycięstwie
podPlatejamiAtenyprzejęłydowodzenienadsojuszemgreckichpolisiutworzyłyZwiązek
Morski,abykontynuowaćwalkęzPersami.Członkowiesojuszuzawartegow478r.p.n.e.
musieliwpłacaćregularneskładkidoskarbcawDelos(stądnazwaZwiązekDelijski).
AtenywykorzystywałysojuszdoprzejęciahegemoniiwGrecjiiczęstonarzucały
swojąwolęinnympolis,nierzadkoprzyużyciusiły.PomimozakończeniawojnyzPersami
w449r.p.n.e.AtenyniezgodziłysięnarozwiązanieZwiązkuMorskiego,wobecczegoczęść
miastgreckichzwróciłasięopomocdoSparty.Wtensposóbdoszłodowojnyowpływy
STARADOBRASZKOŁA
