Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
KOREPETYCJEMATURZYSTY
dorosłegożycia.Wwieku20latSpartaninuzyskiwałprawaobywatelskie,jednakprzez
kolejnądekadęmusiałsłużyćwarmii,zanimmógłosiąśćnaotrzymanejodpaństwa
ziemi.Ponadtoniemowlętaspartańskiepoddawanebyłyselekcji–radastarszychdecydo-
wała,czydanedzieckomożnawychować,czyteżjestzbytsłabeipowinnosięjeporzucić
wgórach.
Processelekcjiiwychowaniapaństwowegomiałnaceluwykształceniewojowników.
Ateny
Atenysąprzykładempolisdemokratycznej,wktórejjednakwładzaokresowoprzecho-
dziławręcearystokracji.PolisateńskaobejmowałamiastoAteny,portPireusoraztereny
niewielkiegopółwyspuzwanegoAttyką.PowstałaonawIXw.p.n.e.,liczyłaok.2500km2.
NaterenieAttykiznajdowałysięgóryLaurion.Eksploatacjatamtejszychkopalńdostar-
czałaAtenomrudsrebraiołowiu.MiastowzniesionowokółwzgórzaAkropol,naktórym
wybudowanozespółświątyń.Upodnóżaznajdowałsięrynek–agora.
UstrójateńskiuformowałsięnaprzestrzeniVIIw.p.n.e.–początkoworządziłnimi
królzwanybasileus,jednakzczasemjegowładzęograniczyłyrodyarystokratycznezwane
eupatrydami.DoIVw.rodytepełniłydominującąrolęwżyciupolitycznympolis,jednak
trzykolejnereformyspowodowałydemokratyzacjęustrojuAten:
•ReformySolona(594r.p.n.e.)–wprowadzonewwynikuzadłużeniawiększości
mieszkańców.Zakazywałysprzedażywniewolęzadługi,wprowadzałyjednorazowe
umorzeniedługów,dawaływolnośćosobistąchłopomidzieliłyspołeczeństwona
czterygrupymajątkowe,zktórychczłonkowienajwyższejmoglisprawowaćurzędy.
•ReformyKlejstenesa(508/507r.p.n.e.)–wprowadzałypodziaładministracyjny
państwana10fyl,każdejzłożonejztrzechnieprzylegającychdemów.Władzęnad
administracjąmiałaRadaPięciuset,złożonazprzedstawicielifyl.Reformazłamała
monopolarystokratówopartynawłasnościziemskiej.
•ReformyPeryklesa(Vw.p.n.e.)–zrównałyobywateliwprawach,wprowadzały
wynagrodzeniazaudziałwposiedzeniachorganówpaństwowychizwiększały
kompetencjeZgromadzeniaLudowego.
WwynikutychreformpowstałygłówneorganypolityczneAten:
STARADOBRASZKOŁA
