Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Średniowiecze
Nazwęepokiśredniowiecza(łac.mediaaetas–wiekiśrednie)wprowadzili
twórcykulturyrenesansowejdlawyodrębnieniaczasówprzejściowych
międzystarożytnościąawiekiemodrodzenia.Włoscyhumaniścipodkreślali
wtensposóbodrębnośćswojejepoki,formującwyobrażenieflwiekówśred-
nich”jakomrocznegookresu,wktórymzatraconoświetlanedziedzictwo
antyku.Nazwajestwyrazemniecolekceważącejpostawywobecosiągnięć
średniowiecznejsztuki,którazostaładocenionadopierowXVIIIwieku.Za
początekśredniowieczaeuropejskiegoprzyjmujesięprzełomIViVwieku,
kiedytowwynikuwędrówekludówzpołączeniadziedzictwarzymskiego,
wartościchrześcijańskichiosiągnięćludówbarbarzyńskichustrójEuropy
uległradykalnymprzekształceniom.Wyraźnymisygnałamizachodzących
zmian,któreumowniewyznaczająpocząteknowejbyły:wstąpienienatron
KonstantegoWielkiego(306rok),edyktmediolańskizapewniającywolność
wyznaniachrześcijanom(313rok),rozbicieimperiumrzymskiego(395rok)
orazupadekcesarstwazachodniegopołączonyzpodbiciemRzymuprzez
plemionagermańskie(476rok).OdXIwiekuowładzęnadEuropązjedno-
czonąprzezłacińskąkulturęireligięchrześcijańskąrywalizowałydwiepo-
tęgi:papiestwoorazcesarstwo(tzw.spóroinwestyturę).
FILOZOFIA
Wśródśredniowiecznychpoglądówfilozoficznychdominowałascholastyka
–skoncentrowanaprzedewszystkimnadowodzeniuprawdobjawionych
izgóry(apriorycznie)przyjętychtwierdzeńreligijnych,wsposobierozu-
mowaniasięgającmiędzyinnymidomyśliArystotelesa.Wybitnymischo-
lastykamibyli:świętyAugustyn(354-430,twórcaaugustynizmupostrze-
gającegoczłowiekajakoistotędramatycznierozdartąpomiędzybytami
wyższymiiniższymi,aniołamiizwierzętami)orazświętyTomaszzAkwi-
nu(około1225-1274,twórcatomizmu,przedstawiającegoludzkąegzystencję
jakoharmonijne,opartenaetyceicnociedążeniekubytomwyższym).
