Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ŚREDNIOWIECZE
24
francuskiegoRolandaróżnigoteższczegół,czyniącyjegoaparycjęmniejprzyjem-
ną:jestzezowaty
4
.
OdpoczątkuXIIw.dajesięteżzaobserwowaćwyraŹnywpływchansonsdegestena
rozwójepikikastylijskiej
5
.Pieśnioczynach,zwłaszczatewpisującesięwcyklKarola
Wielkiegoiwcyklpierwszejkrucjaty,rozpowszechnianesąnaPółwyspieIberyjskim
przezfrancuskichżonglerów,towarzyszącychlicznympielgrzymkomprzybywającym
doSantiagodeCompostela.ReyPepino,reyCarlos,donRoldán,doñaAlda,losDoce
Pares,CaballerodelCisne,Rosaflorida,Melisendapodbijająsercahiszpańskichsłu-
chaczy.IjakwłoskiRolandzyskarzymskieobywatelstwo,takkrólowaBertaznajdzie
naPółwyspieIberyjskimswychrodziców.BędąnimiFloresiBlancaflor,reyesde
Almería–królowieandaluzyjscy,aniewęgierscy,jakwinnychśredniowiecznychwer-
sjachkarolińskiejlegendy
6
.ZkoleipowstałanaprzełomieXIIIiXIVw.LaGranCon-
quistadeUltramar(pierwszyprzykładliteraturyrycerskiejwjęzykukastylijskim)
7
,
zawieraobszernefragmenty–tłumaczenialubstreszczenia–XII-wiecznychRoman
d’Eracle,ChansondeJérusalem,Chansond’AntiocheiChétifs
8
.
XIIw.przynositakżeożywieniestosunkówpolitycznychpomiędzydworemkasty-
lijskimidworemfrancuskim.WKastyliiosiedlająsięlicznifrancuscyrycerze.Dwóch
znich:RajmundBurgundzkiiHenrykBurgundzki,pierwszypoprzezmałżeństwo
zDoñąUrraką,drugizjejcórkąTeresą,natrwałewpiszesięwhistorięnowejojczy-
zny.PrzybywająteżmnisizCluny.Kastyliaotwierasięnabogactwofrancuskiejdu-
chowości,kulturyiliteratury.
Nieocenionymokazujesięwkładfrancuskichautorówwkształtowanieeuropej-
skiejliteraturypowieściowej.TowpółnocnejSzampanii,w2.poł.XIIw.,Chrétiende
Troyeswpadanaryzykownypomysł,byprzeszczepićnagrunttkankipowieściowej
Dmateriębretońską”.PomysłokazujesięgenialnyikrólArturnadługiestuleciazawo-
jujenietylkoromańskączęśćkontynentu.WXII-wiecznychNiemczech,Hartmann
vonAueproponujeadaptacjechrétienowskichpowieści,IweiniErec.Dziękirękopiso-
wi,jakiprzywiózłzesobąHuguesdeMorville,przybyłyokoło1195–1200r.jakoza-
kładnikzaprzebywającegowniewoliRyszardaLwieSerce,powstajeLanzeletUlricha
vonZatzikhovena
9
.BardziejniezależnąwersjęhistoriiPersewalazaproponuje,około
1200–10r.,WolframvonEschenbachwprzenikniętymatmosferąOrientuutworze
Parzival.PodwpływemChrétienapowstająwXIIIw.norweskiesagi:Erexsaga,Ivens
4
Por.I.Calvino,Wprowadzeniedo:L.Ariosto,Orlandofurioso,wstęp,przypisyibibliografiaL.Caretti,
t.I,Turin1966,s.XXVI–XXVII.
5
Oilewpływfrancuskiejepikinapowstanieepikikastylijskiejjestdziśmocnokontestowanyprzez
hiszpańskichbadaczy(m.in.przezM.PidalaiJ.L.Alborga),którzyopowiadająsiębardziejzawpływami
epikigermańskiejlubarabsko-anadaluzyjskiej,otyleniktniekwestionujewpływufrancuskichchansons
degestenadwunastowiecznąipóŹniejsząepikękastylijską.
6
J.L.Alborg,Historiadelaliteraturaespañola,t.I,Madrid1992s.175.
7
Ibid.,s.175–176.
8
Por.S.Duparc-Quioc,LaChansondeJérusalemetLaGranConquistadeUltramar,[w:]Romania,LXVI,
1940–41,s.32–48.
9
D.Régnier-Bohler,Przedmowado:LaLégendearthurienne.LeGraaletlaTableRonde,podred.
D.Régnier-Bohler,Paris1989,s.XXXIX.
