Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Szkoła
sycylijska
21
(Protonotaro)równieżzMessyny,któregojedyny,skromnyskądinądutwórzacho-
wałsięworyginalnym,sycylijskimbrzmieniu(costanowiwyjątek,bowszystkie
innewierszeDSycylijczyków”zostałypóźniejzitalianizowaneprzeztoskańskich
skrybówiprzetrwaływtakiejtylkoformie),Rinaldad’Aquino,sokolnikanacesar-
skimdworze,któregoŻalenaodjazdkrzyżowca(Lamentoperlapartenzad’uncrocia-
to)wyrażająsmutekżegnającejswojegorycerzadamy,PieradellaVigna
(ok.1180–1249),wielkiegokanclerzapaństwaFryderyka–wskutekpodejrzenia
ozdradęcesarzkazałgooślepićipopchnąłdosamobójstwa–wreszciesamegoFry-
deryka(autorstwoprzypisywanychmuwierszyniejestjednakpewne)orazjego
nieszczęśliwegosynaEnza,uwiezionegoprzezbolończykówizmarłegowichmie-
ściepoddługiejniewoliw1272roku.
Wnajwcześniejszejpoezjisycyliskiejosobnemiejscezajmujedługi(158wersów)
kontrast(contrasto–jakuJacoponadaTodi)Różoświeża,najwonniejsza(Rosafresca
aulentissima)Ciela(Michela)d’Alcamo,powstały–wynikatozewzmianekwtekście
–między1231a1250r.;ojegoautorzewiemytylko,jaksięnazywał.Dialogujązso-
bązakochanymężczyznaikobieta,któranajpierwenergiczniemusięopiera(Dosza-
lałeś”,Ddamraczejobciąćsobiewłosy”,tzn.pójdędoklasztoru;strzeżsięmoich
krewnychitp.),potemustępujestopniowo:prosi,abyznalazłsobiepiękniejszą(on
wyliczawtedykrainy,wktórychtakiejjuższukał),wyrażazgodępodwarunkiem,że
zakochanyjąpoślubizawiedząrodziców.Mężczyznanalegadalej:jeśliniechcemu
siępoddać,niechgonatychmiastzabije.Kobietazrobiwzakończeniuto,naczym
mutakbardzozależy,anacoionasamamaochotę:DChodźmywreszciedołóżka
–mówi–boniewiadomo,conasjeszczespotka”.Cieloparodiujewyraźniepoetów
dworskich,ichkoncepcjęmiłościijęzyk,wysuwającnapierwszyplanpopędpłcio-
wy–odpoczątkuwiadomo,doczegomężczyznazmierza–ieksponujekłamliwą
argumentację,jakąposługująsięobiestro-
ny.Obokwyszukanychwyrażeń,właści-
wychtrubaduromiDszkolesycylijskiej”
Żonglerzy
(DRóżoupragniona”,Dpanijasnolica”),
Słowo„żongler”pochodziodłac.iocus,gra.Wśred-
używazwrotówpotocznych(Dzłapałaś
niowieczuioculatores,wł.giullari,żonglerzy,dostar-
czaliszerokiejpublicznościrozrywkiorganizując
mniejakrybęnawędkę”,Dpotrwatokró-
widowiska,popisującsięsprawnościąfizyczną,
cej,niżpodgrzaniejajka”,pomijającjuż
grającnaróżnychinstrumentachitańcząc,atakże
końcowezaproszeniedołóżka).Wymiana
wygłaszającmowyideklamującwiersze,przezco
zdańjestwyjątkowożywa,dialogprzezna-
przyczynialisiędorozpowszechnieniapierwszych
czonybyłzapewnedorecytacjinadwa
utworówwjęzykuludowym.Początkowoprzekazy-
walijesobiezustdoust,późniejzaczęlisięgać
głosy.Maprzytymdośćskomplikowaną
dotekstówpisanychipisaćsami.NaPółwyspie
budowęmetryczną:strofy5-wersowe,
Apenińskimosiągnęliwielkąpopularność.
złożoneztrzechpodwójnychsiedmio-
idwóchjedenastozgłoskowców,rymowa-
nychaaa/bb.Cielod’Alcamo–możewędrownyżongler–byłbezwątpieniaznawcą
sztukipoetyckiej.DokategoriiżonglerówzaliczasięjużzpewnościąRuggieri
ApugliesezeSieny(połowaXIIIw.),autorm.in.żartobliwegowiersza,wktórym
przechwalasię,żeopanowałwszystkieznanewświeciezawody,posiadłcałąludzką
wiedzęijestwstanienakażdytematrozprawiać.
