Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wczasiewojennapoleońskich(1792–1814)największewpływy
nadworzesułtanauzyskałaWielkaBrytania.MulajSlimanzgodził
sięzaopatrywaćwzbożeorazbydłobrytyjskiGibraltarizamierzał
kupićodBrytyjczykówbroń.Wkrótcejegowojskozostało
wyposażonewbrytyjskąbroń,aartylerzyścimarokańscyszkoleni
byliwGibraltarze[32].MarokobyłoważnedlaWielkiejBrytanii
zewzględunapołożeniegeograficzne.Północnacześćtegokraju
leżałanawybrzeżuMorzaŚródziemnego,któreprzylegało
doCieśninyGibraltarskiej.PonieważstrategiaLondynusprowadzała
siędoochronyszlakówmorskichdoIndii,zapewnienieswobody
żeglugiprzezcieśninębyłopodstawowymcelemdyplomacji
brytyjskiej[33].Wlatach20.XIXw.sojuszzMarokiemumocniłsię
ioddziałymarokańsko-brytyjskieprzystąpydooblężeniaCeuty,
którabyłazajętaprzezHiszpanów.JednakostatecznieWielka
BrytaniastanęłapostronieHiszpanii,couniemożliwiłooddziałom
sułtanazdobycietegomiasta[34].
PozajęciuprzezFrancjęsąsiedniejAlgieriiutrzymywanie
samoizolacjistałosięniemożliwe.Kryzyspaństwaosmańskiego
doprowadziłdoosłabieniawięzigospodarczychMaroka
zeStambułem,wobecczegowzrosłoznaczeniekontaktówzEuropą.
JednocześniesytuacjawAlgieriizaczęłacorazbardziejwciągać
Marokowwirwydarzeńmiędzynarodowych.14sierpnia
1844r.FrancuzirozbililudzisułtananarówninieIslikoło
miejscowościWadżda(franc.Oujda),anastępnieflotafrancuska
ostrzelałaportymarokańskie.FrancjaiMarokopodpisały
porozumieniewTangerzeoprzywróceniuprzyjaznychstosunków.
Zderzeniezmocarstwemeuropejskimobnażyłowszystkiesłabości
marokańskiegopaństwaizachwiałoautorytetemjegowładcy
woczachpoddanych.PobitwiepodWadżdąFrancuzizaczęli
intensywniepenetrowaćMaroko.Firmyhandloweutworzyłyswoje
agencjewwielumiastachiotrzymałykoncesjenawydobycie
surowców.Po1846r.francuskiestatkizaczęłyregularniezawijać
doTangeru.WrezultacieekspansjihandlowejFrancjiiczęściowo
WielkiejBrytaniiwMarokupowstaławarstwakupców
obsługującychhandeleuropejskiiczerpiącychztegotytułuwysokie