Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
osmańskiego.Pierwszymkrokiemwtymkierunkubyłoogłoszenie
przezsułtanaSelimaIIIjeszczew1789r.programureformznanych
podnazwąNowyPorządek(Nizam-ıCedid).Wtensposób
zapoczątkowanazostałaeragłębokichzmianustrojowych
wpaństwie,zmierzającychdostworzenianowych–prawnych–
zasadsprawowaniawładzyprzezsułtanawmiejsce
dotychczasowych,opartychnatradycjireligijnejicharyzmie
władcy.Początkoworeformymiałynaceluunowocześnienie
instytucjiwojskowych,którew2.poł.XVIIIw.niezdołały
zapewnićTurcjizwycięstwnapolubitwy.W1794r.utworzony
zostałpierwszyregimentnowychoddziałówpiechoty,
wyposażonychwnowoczesnąbrońiszkolonychwedługwzorców
francuskich.Wkrótcepowstałypodobneoddziałykawalerii
iartylerii.Tenowejednostki,znanejakoarmianizam-
ıcedid,pozytywniewyróżniałysiębitnościąizdyscyplinowaniem
natleinnychformacji.W1799r.dwustuosobowyoddziałnizam-
ıcedidwalnieprzyczyniłsiędozatrzymaniaofensywyNapoleona
podGazą.Dalszeformowanienowegowojskazostałozawieszone
poodsunięciuodwładzySelimaw1807r.przezstarąelitę
wojskową,alerozbiciejanczarówprzezMahmuda
IIw1826r.otworzyłodrogędoponownegopodjęciareform
itworzeniawszczególnościoddziałównowegowojskapodnazwą
Sekban-ıCedid.DziałaniateobjęłyjednakgłównieAnatolięoraz
Bałkanyiwznaczniemniejszymstopniuarabskieprowincje.Syria
pozostaławtymczasiecałkowiciepozaprogramemreform
wojskowych.PośmierciMahmudaIIw1839r.programreform
objąłswoimoddziaływaniemtakżecywilnesferyfunkcjonowania
państwa[58].
NowyPorządekbyłniepopularny,gdyżumacniałwładzę
centralnąiniósłzesobąwyższepodatki.Rebeliewstrząsałystolicą
iprowincjami.Wlatach1812–1817władzomcentralnymudałosię
uśmierzyćbuntynotablianatolijskich,alewprowincjacharabskich
sprawynieukładałysiępomyśliStambułu.Egiptstałsię
praktyczniesamodzielnypodrządamiMuhammadaAlego.WArabii
rządziliwahhabici.WSyriipaszaAleppozdołałpodporządkować
sobiemiejscowychnotabli,alepołudniowaczęśćSyriidostałasię
