Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pojęcierewolucjineolitycznej,ukutewlatachtrzydziestychprzez
ViGiChilde
V.G.Childe’a,przyjęłosiębardzoszybko.Kontrowersyjnypozostałczas
imiejsceorazokolicznościiprzyczynywynalezieniarolnictwaihodow-
li.Childeuważał,żedokonałosiętodośćnagle(cotymbardziejuspra-
wiedliwiałopojęcierewolucji)jakoskutekpustynnieniaBliskiegoWscho-
du,cozmusiłotamtejszychłowcówizbieraczydoszukaniaschronienia
wnielicznychoazach,gdziezachowałasięwoda.Stłoczeninaniewiel-
kimobszarze,zostalioni,jegozdaniem,zmuszenidoprzedzierzgnięcia
sięwproducentówżywności,tj.douprawyroślin,któredotądzbierali,
idokarmianiadzikichzwierząt,naktórepolowaliiktóre,jakoni,uciekły
przedsusząwtesamemiejsca.Rolnictwo,stwarzającpotrzebęposiadania
odpowiednichpojemników,doprowadziłobydoprzełomutechnologicz-
nego,jakimbyłogarncarstwo(pierwszezaprzęgnięcieogniadoinnych
celówniżobróbkażywności,zapowiadającemetalurgię);zkoleiwzrost
zaludnieniaikoniecznośćstałegodoglądaniapóldefinitywnieprzywią-
załybyruchliwegodotądczłowiekadojednegomiejsca,prowadzącdo
powstaniastałychosad.
WedługsamegoChilde’a,idealnymmiejscem,wktórymdokonałasię
rewolucjaneolityczna,byładolinaNilu,ewentualnienajbliższejejwarun-
kaminaturalnymialuwiumDolnejMezopotamii.Lokalizacjataszybko
upadławświetlerosnącegomateriałuarcheologicznego,zktóregowy-
nikało,żeneolitpojawiłsięwobukolebkachcywilizacjiznaczniepóź-
niejniżwLewancie.Wlatachpięćdziesiątych,powykopaliskachKathleen
KiKenyon
KenyonwJerycho,kandydatemdomianakolebkirolnictwastałsiępo-
łudniowyLewant,azwłaszczasamoJerycho–prastaraosadawoaziena
pustynijudzkiej,dlaswychzaskakującychcechokrzyknięta„najstarszym
miastemświata”.
Tymczasemjednakwizjawynalezieniarolnictwajakodośćszybkiej
„rewolucji”,będącejskutkiem„nacisku”środowiskanaspołeczności
RiBraidwood
ludzkie,orazjegooazowalokalizacja,zostałypodważoneprzezRoberta
Braidwooda.Toonzauważył,żeprzejściedorolnictwamusiałonastąpić
stopniowonaobszarach,naktórychwystępująwstanienaturalnym,lub
jeszczeniedawnowystępowały,roślinyizwierzętanajwcześniejudomo-
wioneprzezczłowieka:pszenica,jęczmień,owce,kozy,świnieibydło.
ObszaremtakimbyłypagórkowateskrajegórotaczającychŻyznyPół-
księżyc,wtymkotlinyrozdzielającełańcuchyZagrosu.Wtejteżstrefie,
wneolitycznejosadzieDżarmoustópZagrosu,Braidwoodprowadził
wlatach1948–1955wykopaliskapołączonezkompleksowymbadaniem
miejscowegośrodowiska.Wykazałyone,żeosadarolnikówipasterzy,
uprawiającychjęczmieńipszenicęorazhodującychkozyiowce,istnia-
łatunapocz.VIItysiąclecia(pokalibracjiwynikówC
14
okazałosię,że
powstałaok.7700).WprawdziewJerychoziarnaocechachudomowie-
32
