Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
CzęśćI.Prawowśredniowieczuiczasachwczesnonowożytnych
dolikwidacjiprawnegopartykularyzmu,podejmowanesąinicjatywyunifikacjilo-
kalnychprawzwyczajowychlCzynnikiemintegrującymodXIIIwlstająsięprawa,
któremająwswychzałożeniachwalorpowszechny,nuniwersalny”
,tjlpraworzymskie
ikanoniczne,aktóreprzenikajądopraktykiprawnejróżnychkrajówEuropywcha-
rakterzeprawapowszechnego(iuscommune),mającegozastosowaniewprzypadkach
lukwprawiemiejscowymczyteżrozbieżnościmiędzyprawamipartykularnymilOba
teprawabyłyponadtowciągustuleciprawaminuczonymi”
,stanowiącymipodstawę
studiówuniwersyteckichlWreszcieczynnikiemkonsolidującymwpewnymzakre-
siezróżnicowanieprawzwyczajowychstałosięprawostanowionewpostaciustawo-
dawstwa,któregomocobowiązującarozciągałasięnaobszarcałegopaństwalPrzed
XVIwltakimzabiegiemunifikacyjnymwcelachściślepraktycznychbyłogromadze-
nie-wsensiefizycznym-materiałuprawnegowcelulepszegopoznaniaprawalNa
dalszymetapierozwojupaństwowościpojawiłasięmyślosiągnięciapewnościprawal
Stąddążeniedospisywaniaprawazwyczajowego,reformowaniaizastępowaniapra-
wemstanowionymlWdobieOdrodzeniadajesięzaobserwowaćpowszechnedążenie
dounifikacjiprawanietylkowsensiejegospisania,ujęciarozproszonychdotądźró-
dełwjednolitymzbiorze,aletakżeracjonalnejsystematyzacjil
13.Stanowośćprawa
48
Prawoepokifeudalizmumiałopewnecechyspecyficzne,związanezistniejącąstruk-
turąspołeczną,którewistotnysposóbokreślałysystemźródełprawatejepokilDo
tychspecyficznychcechzaliczyćmożnajegocharakterstanowyikorporacyjnyl
Znamiennymdlasystemufeudalnegozjawiskiembyłostopniowewyodrębnianiesię-wramach
społeczeństwa-stanów,czyliwielkichgrupspołecznychokreślonychprzezprawoiwyróżniają-
cychsięodrębnymstanowiskiemprawnymlTworzeniesięstanówbyłoskomplikowanymprocesem
społecznymlWciąguwiekówzmieniałsięstatusprawnystanówlRóżnicemiędzyprawamipo-
szczególnychstanówbywałypłynne,awramachdanegostanupojawiaćsięmogłygrupypośredniel
Dodaćnależy,żenajliczniejszazgrupspołecznych,chłopi,niewszędziestanowiłaodrębnystanl
Wkażdymrazienakontynencieeuropejskimkażdyzestanówpodstawowychzregułyrządziłsię
własnymiprawamil
Wdobiemonarchiistanowej,awięcwokresiepełnegowyodrębnieniasięstanów,
mamydoczynieniazezjawiskiemwykształcaniasięosobnegoprawastanuszlechec-
kiego(prawoziemskie,lenne),prawa,którymrządziłosięduchowieństwo(prawo
kanoniczne,kościelne),prawamiejskiegolOdrębnyteżsystemmogłotworzyćpra-
woludnościwiejskiej,zwanetakżechłopskimczydworskim,zewzględunato,że
głównymośrodkiemdecyzjinormatywnychwdziedziniestosunkówwiejskichbył
dwórwłaścicielaziemskiegolJednymzeskutkówpowstaniaodrębnychsystemów
prawnychdlaposzczególnychstanówbyłoto,żetasamainstytucjaprawnamogła
byćwnichregulowanawrozmaitysposób,copowodowałoczęstekonfliktyprawl
