Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
izrezygnowanozeszkicubiograficznego,wceluuniknięciaportreto-
waniaosobyżyjącej.Pozostajemiećnadzieję,żetakzbudowananar-
racjadajeżywyijednocześniezwartyobrazhistorycznegorozwoju
Wrocławia.
Miasto,októrymtutajmówimyinadktórymrozmyślamy
,na-
zywałoinazywasięponiemieckuBreslau.Toponimten,używany
międzyXIIIaXVIIIstuleciemwróżnychbrzmieniach(Brezlauwe,
Bretzlau,Bresslab,Breczlaw,Preszlaw,Bresslow,Preßlawe),nie-
mieccyosadnicy
,przybywającydoWrocławiaodXIIIw.,wywiedli
odnazwysłowiańskiej(istniejącejwnajdawniejszychprzekazach
tylkowzlatynizowanejformie)–Wortizlava,Vratislavia,Wratzlau.
Wariantsłowiański,którymposługiwanosięconajmniejodXw.,
najprawdopodobniejpochodziodimieniaksięciaczeskiegolubślą-
sko-słowiańskiego–Vratislav,Wortislaw/Wartislaw.Dzisiejszapolska
nazwa–Wrocław–nawiązujedośredniowiecznejformysłowiań-
skiejiwtymbrzmieniufunkcjonujejużodwieków,awięcniepoja-
wiłasiędopieropo1945r.,zastępującniemieckieBreslau,używane
wtejformiepermanentnieod1770r.2NazwyWrocławiBreslau
określajązatemfaktyczniejednoitosamomiasto.Po1945r.
byłoonobardzozniszczone,ajegoludnośćwlatach1945–1948
uległacałkowitejwymianie,nieoznaczatojednak,żenależy
wątpićwjegotożsamośćhistoryczną
3
–comogłysugerowaćin-
dywidualnehistoriemigracjiniemieckichnstarychwrocławian”
ipolskichnnowychwrocławian”wlatach1945–1990(anawet
jeszczepóźniej).Jużprzed1945r.historięWrocławiaznaczyły
radykalnecezury–zniszczenia,nowezałożeniatopograficzne,
migracje,zmianywładzy
,transformacjegospodarczeispołeczne.
Wszystkieonewdużymstopniuzmieniałyobliczemiasta.Ajed-
nakzachowałoononietylkoswojemiejsce,lecztakżeswojątoż-
samość–jakkolwiekbyśmyjądefiniowali.Innemiasta,również
takie,którychlosbyłmniejdramatycznyniżlosWrocławiapod
koniecIIwojnyświatowej,przezwiekipodlegałyzasadniczym
przemianom–amimototraktujesięjejakojedenorganizm.
Wszędziemiastażyłydłużejniżci,którzynimirządziliiwnich
mieszkali.Wtymsensie–sugerowanymprzezcytowanegoJosepha
Rotha–równieżautortejpublikacjiwychodzizzałożenia,żenie
zważającnalicznezwrotyiprzełomy,możemymówićojednym
10
