Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Psychologiaprzednaukowa
zwróconekuziemilzamkniętewsobie,zimne,bezserca,niekomunikatyw-
ne;częstozłośliwiesarkastyczne,wzłymhumorze,ekstremalniehipochon-
drycznelubmelancholijnelJeżeliwygiętewgórnejczęści,tobojaźliwe
izmysłowel
Niestety,podobniejakfrenologia,fizjonomikabyławykorzystywana
donpotwierdzania”stereotypówetnicznychirasowychlJedenzezna-
nychpodręcznikówz1866rl,autorstwaSamuelaWellsa(szwagrabraci
Fowler),przedstawiałnastępującąanalizęnżydowskiegonosa”:nWskazuje
nażyciowąprzebiegłość,umiejętnośćprzenikaniadrugiejosobyiwyko-
rzystywaniatejumiejętnościzkorzyściądlasiebie”(sl196)lAfrykański
subsaharyjskinosWellsnazwałnperkatym”nosemnsłabościiniedoro-
zwinięcia”lTwierdził:
Takikrótkiispłaszczonynochalniemógłzapisaćsięnakartachhistoriiroz-
wojuświatalJegowłaścicielenigdyniepodbiliżadnejkrainyaniniezniewolili
żadnegonarodu,takjakuczynilitowłaścicielekrólewskiegonosarzymskiego;
niezbudowaliokazałychświątyńinieozdobiliichwspaniałymidziełamisztu-
ki,takjakdziecigeniuszuzgreckiminosami(ibidem)l
Przezpewienczasfizjonomikaznalazłauznanienapolukryminolo-
gii,główniezasprawąwłoskiegoantropologaikryminologa-Cesare
Lombrosa(1835-1909),któregodokonaniaprzyniosłymunominacjedo
nagrodyNoblalZarównoprzedpublikacjami,jakipopublikacjach
Lombrosawielubardziejlubmniejuczonychludziwierzyłowistnienie
ntypuprzestępcy”identyfikowanegonapodstawiecechtwarzylLom-
brosopisał,żeprzestępcybylibardzorzadkowysocy,żeichgłowybyły
ponadprzeciętnieduże,aichmózgimniejsze,uszyzaświększeibardziej
odstające,brwikrzaczaste,apodbródkicofniętelubpłaskie(zobl
Lombroso,1911;LombrosoiFerrero,1899)l
Przekonanieowiarygodnościfizjonomiki(podobniejakfrenologii)
znaczniesięzmniejszyłonapoczątkuXXwl,chociażniezaniknęło
całkowicielWStanachZjednoczonychwpierwszejdekadzieXXwl
12