Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Sprawiedliwośćilustracjawkrajachpostkomunistycznych
47
niezależneibezstronne”25lOilekompetencjesąkwestiąwiedzyiumie-
jętności,otyleniezawisłośćibezstronnośćmożezależećodpolitycznych
illubprywatnychzobowiązańlSzczególniewpierwszychlatachokresu
przejściowego,kiedyreformasądownictwaniezostałajeszczeprzepro-
wadzona,sądywszystkichinstancjipełnebyłysędziów,którzybudowali
swojąpozycjęzawodowąwczasachkomunizmulNiektórzyznichmogli
uczestniczyćwnaruszeniachprawczłowiekabędącychudziałempoprzed-
niegoreżimuisamimoglibypodlegaćlustracjilWniektórychkrajach(npl
wPolsceiAlbanii)stosowanondziką”(niezinstytucjonalizowaną)lustra-
cjęwceluusunięciasędziówiprokuratorówpodejrzewanychoprzestęp-
stwapopełnionewczasachkomunizmu26l
Wtychwarunkachtzwlnprawnyproblemkadrerypostkomunistycz-
nej”stanowiprawdziwątrudność,którejrozwiązaniemniejestnawet
zmianapokoleniowa27lJednązreperkusjiupadkureżimówkomunistycz-
nychwokresieprzejściowymbyłakonsolidacjaiugruntowaniedawnych
elitwsądownictwielWalkaozachowanieautonomiikonstytucyjnejtego
obszaru(niekoniecznieposzczególnychsędziów)umożliwiłalegitymizację
tychelitwramachsądowniczegokorporacjonizmu,którywymagazbio-
rowejlojalnościlWwiększościkrajówównieprzerwanyzwiązekpomię-
dzyprzeszłościąiteraźniejszościąstałnaprzeszkodziezarównoreformom
prawnym,jakilustracji–procesom,wprzypadkuktórychmoralneime-
rytorycznekwalifikacjesędziówsąkluczowelJakzauważyłBogdanIancu,
piszącoRumunii:nSystemprawnyjestciąglewdużejmierzekontrolowa-
nyprzezpokolenie,naktórepadająnajwiększepodejrzenia”28l
Kontrowersjewokółsędziów,którychpraktykaprzypadałanaokres
funkcjonowaniapoprzedniegoreżimu,dodatkowonasilająsięzpowodu
rozbieżnościpomiędzykoncepcjaminsprawiedliwościprawnej”inspra-
wiedliwościspołecznej”lTo,cospołeczeństwouznajezansprawiedliwe”
napodstawiewłasnychdoświadczeńicierpień,niemusikonieczniepo-
25Uzelac,dzlcytl,sl57l
26Szczerbiak,dzlcytl,twierdzi,żeokoło10%wszystkichprokuratorówijednatrzecia
pracownikówBiuraProkuratoraGeneralnegozostałopozbawionychstanowiskzarządów
TadeuszaMazowieckiego,mimojegowezwania,bynprzeszłośćoddzielićgrubąkreską”l
PodobniewAlbaniiwieluznichzostałowybiórczousuniętychzestanowiskzgodnieznie-
jasnozdefiniowanymkryterium,jakimbyłansłużbawimięreformy”lWszystkotodziało
siępodokiemnowowybranegoprezydentaSaliBerishy,którywswojejmowieinaugura-
cyjnejwkwietniu1992rokustwierdził:nWszyscyjesteśmywspółwinni,wszyscywspólnie
cierpieliśmy”(cytlzaImholz,dzlcytl,sl37)l
27ZoblBogdanIancu,Post-AccessionConstitutionalismWithaHumanFace:Judicial
ReformandLustrationinRomania,nEuropeanConstitutionalLawReview”2010,nr6,
ssl28–58l
28Tamże,sl36l
