Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
CZĘŚĆi:
PROBLEMATYKAiMETODABADAŃ
wramachktórejmamydoczynieniazwielomaprzykładamidyskrymino-
waniakobietodstarożytnościpocząwszy,akończącnadniudzisiejszym.
Feminizmzjednejstronymówiodominacjimężczyznwhistoriipoznania
naukowego,zdrugiejzaśstanowiinspiracjępogłębionejikrytycznejre-
fleksjinadfaktycznymmiejscempłciikobietwsferzepoznania(Pakszys,
1995,s.85–88).
Badaniadotyczącepłciprowadzonezuwzględnieniemperspekty-
wykobietzaczętopodejmowaćdopieroodpołowyXiXw.Prowadziły
jekobietyzwiązanezfeminizmem„pierwszejfali”(Gontarczyk,1995,
s.18).Efektemdziałalnościwspomnianychkobietbyłouzyskanierówno-
uprawnieniawprzepisachprawnych.Szybkojednakokazałosię,żeowo
równouprawnienieniebyłorównoznacznezosiągnięciemrównychpraw
wcodziennejrzeczywistości.Kobietyspostrzegły,żerealnapoprawaich
sytuacjiwymagadokonaniazmianwświadomościspołecznejiporządku
społecznym.Podwpływemwspomnianejrefleksjinastąpiłwzrostzainte-
resowaniaproblematykąkobietwnauce,począwszyodanalizysytuacji
kobietnauczelniachwyższych,dozmianysposobupodejściadoobec-
nościkobietwróżnychdziedzinachnauki(ibidem,s.22–25).
Wtedyto,podwpływemfeminizmu„drugiejfali”,wStanachZjed-
noczonychwlatach60.XXw.wyodrębniłysięjakosamodzielnadyscy-
plinanaukowainterdyscyplinarnestudiafeministyczne(feministstudies)
najczęściejokreślanemianemwomen’sstudies1.ichgłównymcelembyło
ukazaniedominującejperspektywyandrocentrycznej,jakadotegoczasu
obowiązywaławnauce.Women’sstudiesstałysięalternatywnymsposobem
tworzeniawiedzyzperspektywykobiet(ibidem,s.8–10).Feminologia,
czylistudiakobiece,zpowodzeniemodkrywająznaczeniefenomenupłci
wspołeczeństwieijegointelektualnymdorobku(Pakszys,1995,s.86).
Zdzisiejszejperspektywymówisięotrzechetapachrozwojuwspomnianej
dziedziny,którewzajemniesięprzenikają.Etappierwszypolegałnakry-
tyceseksizmujakospołecznejiteoretycznejpraktykitworzącejipodtrzy-
mującejróżnicemiędzykobietamiimężczyznamiwsferzewładzy.Drugi
obejmujerekonstrukcjęwiedzywoparciuodoświadczeniakobiet.Trze-
cipoleganaformułowaniunowychwartości,wokółktórychmożnaby
zorganizowaćżyciespołeczne.ZdaniemRosiBraidottipowstanieowych
wartościmożeodbyćsiędrogąafirmacjiróżnicypłci,któramogłabyza-
stąpićumieszczaniekobietnajednymzjejbiegunówjakogorszychod
mężczyzn(Braidotti,1995,s.12,19,23),ponieważ„(...)jedyniemnogość,
1Wswojejpracybędęteżużywaćszerszegowstosunkudowomen’sstudiespojęcia
genderstudies,określającegostudianadroląpłciwspołeczeństwieikulturze.