Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
WpotocznejopiniiregionGórnegoŚląskajestciągleidentyfikowanyjako
monokulturawęglaigłównyośrodekprzemysłowyPolski.Zostałonwykreowany
zjednejstronyprzezswebogactwanaturalne,zktórychgłównymsurowcembył
iciąglejeszczejestwęgielkamienny,zdrugiejzaśprzezpracęitrudczłowieka,
któryudostępniłtenskarbgospodarce.„Czarnezłoto”tejziemiprzezwieledzie-
siątkówlatażdodrugiejpołowyXXwiekustanowiłopodstawoweźródłoenergii
orazmiałożnorodnezastosowaniawwieluprocesachtechnologicznych.Udo-
stępnieniegoiwyrwaniezwnętrzaziemiwymagałopracyzwiązanejzogromnym
wysiłkiemfizycznym,kryjącejdodatkowolicznezagrożeniadlauprawiającychto
zajęcie.Koniecznabyłarównieżodpowiednioprzygotowanakadrazarównopod
względemzawodowym,jakipsychicznym.Wykształciłasięwięcspecyficzna
grupazawodowa,którapodczasjegorozwojuzbudowaławłasnyimage,kulturę
zawodowąiduchowąorazwykreowałatradycjęswojegośrodowiska.Dodatkowo
wzwiązkuzowąniebezpiecznąpracą,araczejjakopewnegorodzajugratyfikacje,
próczwynagrodzeńprzezlatanadawanojejlicznedodatkoweprzywilejeokreśla-
nejakozabezpieczeniasocjalne.
Procesformowaniasiępopulacjigórniczej,któregopoczątkisięgająśrednio-
wiecza,wpłynąłniewątpliwienarozwójcałejspołecznościGórnegoŚląskaze
wszystkimiwynikającymiztegokonsekwencjami.Górnictwojestwpisanewhi-
storięiżyciegospodarczeregionujużodIVwiekup.n.e.(wykorzystywanierud
żelazaprzezCeltów).Wźniejszychczasachwłaścicieleizarządcykopalniini-
cjowalisilnąpozycjęekonomicznąregionu.Środowiskogórniczezkoleibudowało
własnąpozycjęsocjalno-bytową,naktórejwzorowałysięinnegrupyzawodowe.
Efektempozytywnymwspółdziałaniatychdwóchgłównychgrupjestm.in.:
powstaniedużegookręguwielkoprzemysłowego,
rozwójinfrastrukturytransportowejimieszkaniowej,
powstaniedobrzewyposażonejbazyusługsocjalnychikulturalno-
-oświatowych.
Zanegatywnezjawiskamożnanatomiastuznaćm.in.:
znacznądegradacjęśrodowiskanaturalnego,
niskipoziomwykształceniagórników,
wyższewskaźnikizachorowalnościiśmiertelności.