Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
JACEKANTONIWÓJTOWSKI
Koza,obokowcy,jestnajdawniejudomowionymzwierzęciemgospodar-
skimnaświecieidodziśwwieluregionachmadużeznaczeniegospodar-
cze.Dowodemnatojestwielkośćpopulacjitegogatunku,szacowanana
ponad1mld.Różnorodnośćrasigłównychkierunkówużytkowych–od
dominującegonaświeciemlecznego,przezmięsny,wełnistyipuchowyaż
dopociągowego–wpływająnaatrakcyjnośćchowuorazrentownośćpro-
dukcjitychzwierząt.Cechywykształconewprocesieewolucjipozwoli-
łykozomdostosowaćsiędobardzoróżnychwarunkówśrodowiskowych
iwpłynęłynarozprzestrzenienietegogatunkunaświecie.
Największązaletąkozydomowejsąjejmałewymaganiabytowe,znacz-
nieniższeniżinnychprzeżuwaczy,zwłaszczabydłaiowiec.Kozywyróż-
niająsięwśródwyżejwymienionychgatunkówzaradnością,samodzielno-
ściąilepszymprzystosowaniemdożycianaswobodzie.Zainteresowanie
chowemkózwEuropiejestspowodowanem.in.wysokąwartościąodżyw-
cząibiologicznąkoziegomlekaorazjegozastosowaniemwdiecieosób
uczulonychnaspecyficznebiałkamlekakrowiego.Niebezznaczeniajest
takżerosnącamodanażywnośćekologiczną,pozyskiwanąodzwierząt
utrzymywanychwsposóbzbliżonydonaturalnego.Istotnymczynnikiem
sąoczywiściewalorysmakowewytwarzanychproduktów–mleka,serów
imięsa,atakżebrakograniczeń(kontyngentów)produkcyjnychdotyczą-
cychmlekakoziegowkrajachUniiEuropejskiej.
Naszczęściebezpowrotnieminęłyczasy,wktórychuważano,żewypas
kózpowodujedegradacjęwartościbiologicznejdanegoobszaruierozjęgle-
by.Dziświadomo,żejestwręczodwrotnie–racjonalnywypaskóz,często
wpowiązaniuzinnymgatunkiemzwierząt(np.owcami),corazpowszech-
niejstosujesięwpielęgnacjikrajobrazu,ponieważzapobiegazarastaniu
obszarówodłogowanychniepożądanymigatunkamiroślin.Nacorazwięk-
17