Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1Pomiędzytorturąa„krajobrazemruin”.
O„podmiociepoAuschwitz”weseistyceJeana
Améry’ego
Powszechnydziś,nieuchronniepostępującyproceszacieraniagranic
pomiędzydyscyplinaminaukowymiiwymiennośćdominującychwich
obrębiedyskursówwywołująefektwpostaciprzemieszczeniapól
badawczych,któretomigracjeiprzesunięciawymuszają
przedefiniowanieistotyifunkcjiwspomnianychpól.Przemieszczenia
tenietylkopociągajązasobązmianęhierarchiiznakówwartości
isłownikówteoretycznych,leczrównieżinaczejoświetlajązjawiska
ipostaciuznawanewcześniejzamarginalne,nieistotne,nierzadko
sytuującwcentrumzainteresowaniahumanistykipisarzydotychczas
mniejwidocznychczyteżraczej(cowcześniejniebyłotakie
oczywiste)zróżnychwzględówkłopotliwychczynieuchwytnych
metodologicznieirównocześnieustanawiającychtąswoją
„dziwnością”istotnywyłomwjużistniejącychtypologiach
irozstrzygnięciachbadawczych.Dochodzituniejednokrotnie
dociekawegoodwróceniazwyczajowychrelacjipomiędzyteorią
a(konceptualizowanąprzeznią)literaturą,ponieważwtymprzypadku
toliterackierealiagenerująinegocjująwarunkiinarzędziaswojego
opisu,wchłaniajączarazemśladynowoczesnychteorii,które
restrukturyzująjenainnychzasadach,dającimnowe„życiepożyciu”.
RecepcjitwórczościJeanaAméry’ego,odkrywanegodziśprzez
światowąhumanistykęaustriacko-żydowskiegopisarza,dziennikarza
ieseisty,więźniaholenderskiejtwierdzyBreendonkiobozu
wAuschwitz,który,podobniejakPrimoLevi,BogdanWojdowskiczy
PaulCelan,popełnił„odsuniętewczasie”samobójstwo,towarzyszą
analogiczneuwarunkowaniateoriopoznawcze[7].Późneodkrycie
eseistykiAméry’egowiążesiębowiemzpodchwyceniem
iwykorzystaniemprzezteoretykówpolitykiczysocjologówjego
obrazoburczej,przejętejodNietzschegokategorii
„resentymentu”[8],któraposłużyłabadaczomzkręgunaukspołecznych
