Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
AndrzejKijowski
apisarzeotemperamentachnowatorówwyżywająsięwłaśnieraczejwstylizacji
iwpersyflażu16,wwymyślnychkonstrukcjachnarracji.Barokformyjestnaskór-
kowąreakcjąnazniewolenie,jestgrymasemneurotycznym.
Rzeczzdumiewająca:najbardziejbarokowi,wymyślniwformie,sąpisarzepo-
chodzeniachłopskiego,którzymajądoopowiedzenianajciekawszymożeproces
społeczny,jakiodbywasięwewspółczesnejPolsce,mianowiciemigracjęludności
wiejskiejdomiastiaglomeracjiprzemysłowych.Proces,któryrzeczywiściezmienia
zrokunarokobliczekraju.Obyczajchłopskizanikadziś,ludnośćwiejskawoczach
topnieje,zmieniającsięwrobotnikówprzemysłowychiinteligencję.Procestenpisa-
rzechłopscyopowiadająnaróżnesposoby.Wkategoriachpolitycznych–jakoswo-
istezwycięstwoklasowechłopów,alewzawiłejformiezapożyczonejzFaulknera17
–opowiadagowswoichpowieściachJulianKawalec18.Wkategoriachpsychologicz-
powieścidokonywanejśrodkamipowieściowymi)ikonstytuowaniawtokunarracji
nowych,anieprzyjmowanychzgórysensów.Klasycznymprzykłademrealizacjitych
postulatówsąpowieściButoraOdmianyczasu1956,wyd.pol.1958;Przemiana1957,
wyd.pol.1960.Zob.tegoż,Powieśćjakoposzukiwanie,Warszawa1971.
AlainRobbe-Grillet(1922-2008)–francuskipisarzireżyserfilmowy,obokMi-
chelaButorajedenznajwybitniejszychprzedstawicielipowieściowegogatunku
nouveauroman.AutorpowieściGumy(1953,wyd.pol.1959),Żaluzja(1957,wyd.pol.
1975),Danslelabyrinthe(1959),Domschadzek(1965,wyd.pol.1967),Dżin.Czerwona
wyrwawbrukuulicznym(1981,wyd.pol.1984).
16
Persyflaż–wypowiedźnawiązującaironiczniedocudzegostylu,podpozorempowa-
giiuprzejmościskrywającaszyderstwo.
17
WilliamCuthbertFaulkner(1897-1962)–amerykańskipowieściopisarzinowelista.
Jegotwórczośćnieodmienniezwiązanabyłatematycznieztradycjamikulturowymi
amerykańskiegoPołudnia,któregohistoriaposłużyłamudostworzeniauniwersalnej
alegoriilosuludzkiego,pojętegojakozmaganiezdestrukcyjnymisiłamizłaichaosu
tkwiącymiwnaturzeczłowiekaicywilizacji.Autorm.in.powieściWściekłośćiwrzask
(1929,wyd.pol.1971),Światłośćwsierpniu(1932,wyd.pol.1959),Absalomie,Absalo-
mie…(1936,wyd.pol.1959),Zstąp,Mojżeszu(1942,wyd.pol.1966),Gambit(1949,
wyd.pol.1963).LaureatliterackiejNagrodyNoblaw1949roku.
18
JulianKawalec(1916-2014)–prozaikipublicysta.Jedenzczołowychprzedstawicieli
tzw.nurtuchłopskiegowpolskiejliteraturzepowojennej,autorpowieściZiemiprzypi-
sany(1962),Tańczącyjastrząb(1964),Oset(1977),Ukraśćbrata(1982),Wgąszczubram
(1989).Tematyczniezwiązanezprzemianamicywilizacyjnymipolskiejwsidzieła
Kawalcaukazująnaturęikonsekwencjespołecznegoawansuchłopa.W1986roku
otrzymałnagrodępaństwowąIstopnia.
