Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
HOMONOBILIS
Sumauwarunkowańgenealogicznychorazosobowościowych,
wyrażonajednoznaczniedodatnio,stanowiłapunktwyjściado
powstaniauwarunkowańprofesjonalnych(rozdz.IV).Wiązałysię
onezumiejętnościamimerytorycznymi,którepozwalałysprostać
licznymiróżnorodnymobowiązkomnaturyekonomicznej,admi-
nistracyjnej,parlamentarnej,dyplomatycznej,militarnejidwor-
skiej.Innymisłowydoskonałyhomonobilistomultiprofesjonalista,
łączącywjednejosobiewzorcesprawnegogospodarza,kompe-
tentnegourzędnika,zaangażowanegoposłaisenatora,zręcznego
ambasadorarodzimejracjistanu,bezinteresownegożołnierza
itaktownegodworzanina.
WostatnimrozdzialeVomówionofunkcjonowanieszlachcica
wuwarunkowaniachspołecznychopartychnajakościzwiązkujed-
nostkizbliższymidalszymotoczeniem.Takizwiązekwwymiarze
lokalnymipaństwowymniósłzesobąwymaganianaturyrodzinnej,
środowiskowej,obywatelskiejireligijnej.Wiązałsiętymsamym
zwzorcemdobregoojca,pana,sąsiada,obywatelaichrześcijanina.
Zaproponowanatukoncepcjapracystanowimetodologiczne
imerytorycznenovum,conieoznacza,żejestpierwszymopraco-
waniemdotyczącymtejtematyki.Wzorcomiwzoromosobowym
zostałypoświęconeartykuły,pracezbioroweimonografie3,pisane
3Np.H.Dziechcińska,Szlachcicidealnyw„Żywocieczłowiekapoczciwego”czy-
linarracjaperswazyjna,fiPamiętnikLiteracki”1969,LX(4);S.Grzybowski,Strach
wXVIw.:nowewzorceosobowe,w:Społeczeństwostaropolskie.Studiaiszkice,red.A.Wy-
czański,t.I,Warszawa1976,s.121–147;J.Jelińska,„Sarmacki”wizerunekszlachci-
ca–ewangelikawPostylliKrzysztofaKraińskiego,Warszawa1995;B.Krzywobłocka,
Socjalistycznewzorceosobowe,Warszawa1975;Z.Dymkowski,WzoryosoboweKate-
chizmuKościołaKatolickiegowkatecheziewspółczesnej,Płock–Lublin1999;L.Juszczy-
szyn,WzorceosoboweświętychpolskichkanonizowanychprzezJanaPawłaII,Kraków
2001;B.Maliszewski,Metaforaiaksjologia.Wzorzecczłowiekawrenesansowejliteraturze
parenetycznej,Lublin2009;M.Ujma,Wzorceosobowesynówkasztelanakrakowskiego
MarcinaZborowskiego(ZproblematykiobyczajowościszlacheckiejXVIwieku),fiKlio–Cza-
sopismoPoświęconeDziejomPolski”2011,18(3),s.43–74;U.Kicińska,Wzorzec
16
