Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
kaływewschodniejczęściAfryki.TamgdzieprzebiegaUskok,zastąpiły
jelasyporastającekępamigóry.Ponadtowynoszonystopnioworuchami
tektonicznymizachodnibrzegszczeliny,jakisampłaskowyż,zatrzymy-
wałyobfitedeszczemchmuryciągnącezzachodu.Klimatwschodniej
wyżynyzmieniłsię.Nastąpiłotamzestepowienie.Podczasgdytereny
nazachódodUskokupozostaływilgotne,zmianaklimatunawschódod
DolinyRyftowejwywołaładrastycznązmianęekosystemuwyżyny.Sze-
regwystępującychtudotychczasgatunkówdrzewzanikło.Pozostałytyl-
kolasyozredukowanympodszyciurosnącewzdłużstrumieni.Bezleśne
obszaryporosłetrawą,przerywanegdzieniegdziekępądrzew,stałysię
dominującymelementemkrajobrazunawschódodUskoku,ażdoOce-
anuIndyjskiego.
Wcześniej,zanimUskokwpełnisięuformował,gdzieśokoło10mln
lattemu,żyływAfryceRównikowejhominoidy(członkowienadrodziny
Hominoidaeobejmującejczłowieka,wielkiemałpy,wrazzgibbonem,iich
wymarłychkrewnych).PopulacjehominoidówżyływAfryceRównikowej
wlasachciągnącychsiępoprzezcałykontynent,odOceanuAtlantyckie-
godoIndyjskiego.WnadrodzinietejwyróżniasięrodzinęHominidae,
czylihominidy.Dorodzinyhominidównależyczłowiekorazwszystkiete
populacjeigatunki,zktórymiczłowiekdzieliswąewolucyjnąhistorię(z
wyjątkiemGorillinae,którejprzedstawicielamisągoryliszympans,jak
irodzinyPongidae,którejprzedstawicielemjestnaprzykładorangutan
(Martin1992:20)).
Hominidypowstaływwynikuspecjacji,którąWielkiUskokspowo-
dowałwpopulacjachhominoidów.Specjacjajestprocesem,którypro-
wadzidokladogenezy,czylirozpadujednegogatunkunadwa.Zdefinicji
gatunku(Mayr1970),któryjestzbiorem„grupnaturalnychpopulacji
krzyżującychsię,lubzdolnychdokrzyżowaniasię,izolowanychrozrod-
czoodinnychtakichgrup”,wynika,żedlarozpadugatunkunadwaod-
rębne,potomnegatunki,krzyżowaniemiędzyosobnikamitychpotom-
nychgatunkówmusiustać.Znanesądokładniedwarodzajespecjacji:
allopatrycznaisympatryczna(ibid.).
Specjacjaallopatrycznanastępujewtedy,gdynapewnymobszarze
geograficznymzamieszkałymprzezgatunekpowstajątakiewarunki,
żekrzyżowaniemiędzypopulacjami,awięciprzepływgenówmiędzy
12
