Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
|17
wiedzajestwytwarzanannabieżąco”,wpływającwczasierzeczywistymnazmia-
nysystemówspołecznych.Zawłaszczeniewiedzywkorelacjizprocesamiwyko-
rzenianiastawiaczłowiekawzupełnienowejsytuacjinieznanejwżadnejepoce
przednowoczesnej.Przekroczyłongranicę,jakadzielisystemyrzeczywisteisyste-
myabstrakcyjne.Przednowoczesnośćjestodbiciemformaktywności,zognisko-
wanychnadziałaniachbezpośrednich,wktórychzwiązekprzyczynowo-skutko-
wyjestdostrzegalnyiidentyfikowalnyprzezjednostkę.Natomiastnowoczesność
tokrólestwosystemówabstrakcyjnych,stawiającychczłowiekawinnymwymia-
rzeczasowo-przestrzennymiwwarunkachwszechobecnejpośredniości.Nowo-
czesnawiedzaczęstosprowadzasiędoumiejętnościfunkcjonowaniawświecie
bytówtechniki,odsemantykipopraktykęobsługikonkretnychurządzeń.Po-
wszechnapośredniośćimplikujeproblemzaufaniadosystemówabstrakcyjnych
wynikającyzroliczłowieka-użytkownika.Niejestonekspertem,awięckorzy-
stajączartefaktówtechnikideterminującychjużniemalkażdyaspektżycia,zmu-
szonyjestzaufaćtym,którzymająspecjalistycznąwiedzę.A.Giddenszwrócił
uwagęnaspecyfikęowegozaufania,któreniejestczystymodbiciemwiarywhar-
monięnatury,czegośobiektywnegoiniezależnego.Wiedzaeksperckaniejestjuż
zewnętrznaiobiektywna,alestalesięmodyfikujeiwpływanaciągłośćzdarzeń.
Tęróżnicępomiędzyprzednowoczesnyminowoczesnymrozumieniemzaufa-
niaGiddensprzedstawiłnastępująco:nUfność,jakąlaicypokładająwsystemach
eksperckich,niejest–jakmiałotomiejscewświecieprzednowoczesnym–po
prostukwestiąwytwarzaniapoczuciabezpieczeństwaipewnościwobecnieza-
leżnego,danegoświatazdarzeń.Mamydoczynieniazkalkulacjązyskuiryzyka
wsytuacji,kiedywiedzaeksperckanieograniczasiędotegorachunku;wistocie,
wwynikuciągłego,refleksyjnegostosowaniatejwłaśniewiedzy,stwarzanyjest
też(lubodtwarzany)samświatzdarzeń”9.
Wydajesię,iżświatbytówtechnikiwpływanaredukcjęnapięciapomiędzy
ryzykiemibezpieczeństwem.Codziennedostosowywaniesiędoregułegzystencji
wnowoczesnychsystemachobniżapoczuciezagrożeniaitymsamympersonalnej
odpowiedzialnościzapodejmowanedecyzje.Procesdecyzyjnyczęstowspierany
jestprzezkomputeryiogólniesztucznąinteligencję.Zatemprodukcjaryzykajest
kompensowanaprzezjejwytwory.
Powyższeaspektynowoczesnościnadająważnośćpojęciubezpieczeństwa
podmiotówiwydajesię,żesąelementemszerszejrefleksjinadkondycjączłowieka
wepocegłębokiejmodernizacji.Dynamikawspółczesnychzmianwperspektywie
9
A.Giddens,Konsekwencjenowoczesności…,s.60.
