Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Pierwszymelementem,naktórytrzebazwrócićuwagę,rozważając
przejawypolskiejrecepcjiHusserlowskiejfenomenologii,sątłumaczenia.
Itak,prawiewszystkiepracewydanezażyciaHusserlazostałyjużprzetłu‑
maczonenajęzykpolski.Wartowszakżezaznaczyć,żezaczętojewydawać
dośćpóźno:początekpractranslatorskichnadtekstamiHusserlaprzypada
nalatasześćdziesiąteXXwieku(polskimprzekładempierwszegotomuBa‑
dańlogicznychmożemysięcieszyćdopierood1996roku!).
Winnychkrajachsytuacjabyłaznacznielepsza.NaprzykładwRosji–
dziękidziałaniomSiemionaL.Franka,BorisaJakovenkiiGustawaSzpeta–
pierwszytomBadańlogicznychprzetłumaczonoiopublikowanojuż1909
roku.ZkoleirosyjskiprzekładtekstuFilozofajakościsłanaukaukazałsię
niemaljednocześniezoryginalnymartykułem,botakżew1911roku,wro‑
syjskiejwersji„Logosu”.WHiszpaniiBadanialogiczneujrzałyświatłodzien‑
new1929roku,aangielskiewydanieIdeiIwtłumaczeniuW.R.Boyce’a‑
‑Gibsonaopublikowanow1931roku(choćBadanialogiczne–wtłumaczeniu
J.N.Findlaya–ukazałysiędopierowroku1970).
PiszącopolskichtłumaczeniachdziełHusserla,trzebazaznaczyć,że
przełożonodotądniewielespośródmniejszychpismzespuściznytwórcy
fenomenologii.Braknaprzykładtekstówzokresuwczesnego,poprzedza‑
jącegowydanieBadańlogicznych,praczzakresuHusserlowskichrozważań
dotyczącychintersubiektywności,atakżetych,którenależądotakzwanej
fenomenologiigenetycznej.
Niewątpliwie,jakonajważniejszychtłumaczynależywymienićDanutę
Gierulankę–wywodzącąsięzeszkołyRomanaIngardena–orazJanusza
Sidorka.InniautorzypolskichprzekładówpracHusserlatomiędzyinny‑
mi:IrenaKrońska,SławomiraWalczewska,JanSzewczyk,AndrzejWajs.
WspominającpolskichtłumaczyHusserla,możnapostawićnastępujące
pytanie:dlaczegoRomanIngardenniepodjąłpróbyprzekładupracswe‑
gonauczyciela?Otóżzcałąpewnościąmiałtakieplany–tymbardziej,że
przedwojnąprzetłumaczyłdwatekstyMaxaSchelera.Oswychzamiarach
pisałzarównowlistachdoKazimierzaTwardowskiego,jakidoEdmunda
Husserla2.
Należytakżewspomnieć,żenapoczątkuXXwiekupodejmowa‑
nowpolskimśrodowiskufilozoficznymwczesneprzymiarkidoprac
translatorskich–wzasadziewtymsamymczasieuczyniłtoAleksander
Rozenblum‑AugustowskiorazStanisławLeśniewski–oczympiszeCze‑
sławGłombik3.Takw1915rokuA.Rozenblum‑AugustowskipisałdoRo‑
manaIngardena:„Wobectego,coPanmidoniósł,trzebatłom.Log.Unt.
2Por.E.Husserl:BriefeanRomanIngarden.MitErläuterungenundErinnerungen
anHusserl.DenHaag1968,s.209.
3C.Głombik:OniedoszłychpolskichprzekładachHLogischeUntersuchungen”.
W:Polskaflozofaanalityczna.WkręguSzkołyLwowsko-Warszawskiej.Księgapoświęcona
RyszardowiJadczakowi.Red.W.Tyburski,R.Wiśniewski.Toruń1999,s.89–106.
8
