Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dycyjnąidentyfikacjęzimperiumrosyjskim,jakrównieżzmocarstwemra-
dzieckim(ł)(toteż)cechąwspółczesnejRosjijestkryzysidentyfikacji(ł)
społeczeństworosyjskieznajdujesięwstanieanomii(Suchanek2004:91).
Procesyteoddziaływałyinadaloddziałująnakrajeościenne,wtym
Polskę:wpłynęłynatworzenierobotniczo-chłopskiegoiświeckiegopań-
stwaorazwdrażanebyłyprzyużyciuodpowiednioopracowanychpro-
gramównauczania.Równieżwspółczesnykryzyspolskiejtożsamości
pozostajewzwiązkuznimi.
Wprocesietworzeniaradzieckiejtożsamościisowieckiejmitolo-
gii(od1920r.,azwłaszczawlatach1935-1956)ogromnąrolęodgrywa-
łazależnaodrząduoświata:zinstytucjonalizowanaopiekanaddzieć-
miwwiekuprzedszkolnym,zabawkiedukacyjne,treściprogramowe,
organizacjedziecięce(zwłaszczaruchpionierskiorazcorocznaakcja
nМеждународнаядетскаянеделя”4),podręczniki,książkidladzieci,
atakżeplakatyprzywódcówpolitycznychzdziećmi(Stalinaod1935r.).
Kształcenieszkolnepowiązanozwojskowym.Zaangażowanodowspół-
pracyprasę-pojawiałysięnp.doniesieniaozabójstwachradzieckich
pionierów,wtymBiałorusinaPawlikaMorozowaiKozakaKoliMiagoti-
na(Келли2003).Ważnąrolęodegrałateżzapoczątkowanaw1919r.akcja
likwidowaniaanalfabetyzmu,wramachktórejutworzonook.40tysięcy
szkółorazzatrudnionopionierówiKomsomoł5.Odlatpięćdziesiątych
ubiegłegowiekuzjawiskoanalfabetyzmuwRosjipraktycznienieistnie-
je,adziśkrajtenszczycisięnajmniejszymodsetkiemanalfabetyzmu
oczekujezapewnieniamusocjalnegobezpieczeństwa,charakteryzujego-podob-
niejakopisanegoprzezErichaFrommawUcieczceodwolności(1941)-lękprzed
wolnością,podporządkowanieiagresjawobecsłabszych.
4nMiędzynarodowyTydzieńMłodzieży”
,podczasktóregopocząwszyod
1920r.dziecizkażdejszkołyorganizowaływystawkęnkącikMiędzynarodowego
RuchuDziecięcego”(nуголокМеждународногодетскогодвижения”)zplaka-
temilistemdozagranicznejorganizacjidziecięcejdziałającejpodjegopatronatem
orazzbiórkąfunduszynajejdziałalnośćihasłemwjęzykuobcym.Jednocześnie
prasadonosiłaodziałalnościpionierówwChinach,NiemczechiAmeryce,orga-
nizowanozbiórkipieniędzydladziecistrajkującychBrytyjczykówiniemieckich
dziecicierpiącychzpowodubiedy,atakżeprześladowaniachpionierówwZSRR,
którzyzatemniecierpielitak,jakwinnychkrajach.Wtensposóbtworzonomit
sowieckiejsupremacjinadświatem,zawartyteżwdziecięcymwierszuMajakow-
skiegoz1928r.,zatytułowamymPrzeczytajijazdadoParyżaiChin(Прочтии
катайвПарижиКитай),zgodniezktórymziemiazaczynasięjakwiadomood
Kremla.Zamorzem,nasuchymlądziekomunistówsłuchają(Начинаетсяземля,
какизвестно,отКремля.Заморем,засушею-коммунистовслушают).Tzw.
internacjonalizmbyłwięcważnymelementemideologiiskierowanejdodzieci.Por.
КатрионаКелли«Маленькиегражданебольшойстраны»…
5SkrótodKommunisticzieskijSojuzMołodioży(KomunistycznyZwiązek
Młodzieży).
70
