Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ruchspołeczny-ruchpolityczny.Analizaterminologiczna
41
sówzbiorowych.Masowośćpoczynańzawierawsobietrudnydookre-
śleniawliczbachelementilościowy.Zregułyuczestnikamisąnarody,
klasyspołeczne,warstwy,grupypokoleniowe,grupyzawodowe,atakże
mniejszościetniczneczynarodowe,religijne.JerzyJ.Wiatrwskazuje,że
ruchspołecznymożezrodzićsięrównieżnabazieformacjiklasopodobnej,
jakinteligencjalubjejodłam,grupyzawodowychwojskowychczyna-
wettzw.marginesuspołecznego,jeśliichprogramznajdziepodatnygrunt
wszerszejspołeczności15.Wmasowościruchuzawierasiętakżeelement
jakościowy-ruchdziaławinteresiedużychgrupspołecznych.Niema
teżcharakterupartykularnego,nieograniczasiędowąskiegoterytorium
(niestanowiruchulokalnego).
3.Działalnośćruchuspołecznegojestcelowa(chociażniezawszecelmusi
byćosiągnięty).Celruchuspołecznegowyznaczazbiorowy,nadrzędny
interesuczestnikówdziałań.Możenimbyćwprowadzeniezmianywsto-
sunkachspołecznych,przekształcenierzeczywistościspołecznej,zmiana
własnegopołożeniaspołecznego,stworzenienowegoporządkumiędzyna-
rodowego,zachowanienaturalnegośrodowiskaczłowiekaitp.Zatemcele
ruchumogąbyćdługofalowe,strategiczne,określaneniekiedymianem
historycznych(antyfeudalnyruchliberalny,ruchsocjaldemokratyczny
czyszerzejrobotniczy)lubdotycząceokreślonejsferyżyciaspołeczne-
go(zmianprawno-instytucjonalnych,postawizachowańspołecznych,
obronywartości).
4.Ruchspołecznymabardziejbądźmniejsprecyzowaneelementystrategii,
taktykiiposługujesięokreślonymiwspólnymimetodamidziałania,jaknp.
propagandawśrodkachmasowejkomunikacji,działalnośćwydawnicza,
akcjewiecowe,strajki,demonstracje,udziałwwyborach,referendach,
działaniazbrojne(współcześnieterroryzm).Pozacelempriorytetowym
zmierzadoobjęciaswymzakresemzainteresowańwszystkichpodsta-
wowychkwestiispołecznychzwiązanychzespołecznymusytuowaniem
uczestnikówruchu.
5.Ruchspołecznystanowidziałanieprzebiegającewokreślonymuczasie
historycznym”
.Niejestzatemwydarzeniemjednostkowym,krótkotrwałą
akcją,wypadkiem,wydarzeniem,krótkimwystąpieniem,leczstanowi
określonąserięzjawisk,częstoprzechodzącąwproces(np.ruchnarodo-
wowyzwoleńczy,ruchseparatystyczny,ruchfeministyczny).Czasjego
trwaniazależyodtrwałościtychczynnikówżyciaspołecznego,któreruch
15
J.J.Wiatr,Socjologiapolityki,WydawnictwoNaukoweScholar,Warszawa1999,s.263-264.
