Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
skończony,niemożeprzybraćpostacitraktatowej.Niemocwyjściapoza
prógwczesnegowrażeniaskazujegonapozostawaniewpowijakach,na
myśleniefiguratywne.Dlaczegopłynnapostaćniemożeokrzepnąć?Co
sprawia,żeprzechodzonebutyliteraturyniemogąstaćsięjejprawidłem?
Powodówjestkilka.
Idyllaitestamentniemogąbyćrozpatrywanetylkowaspekcie
genologicznym.Ichnowytotalizującystatussprawia,żesąstaleobecne
wliteraturze,tworządwieodmiennedominantytwórczości.Niemożna
mówićowzajemnymskonfliktowaniuidyllicznościitestamentalności.
Jakorównieżstanycharakterologiczne,predylekcjewyobraźni,skład-
nikistylusąwolneodpospolitejrywalizacji,araczejłagodnieprzechodzą
jednewdrugie,jakdopełniającysięiubywającyksiężyc,jakrytmprzy-
pływówiodpływów-współwystępująwokreślonychproporcjach-ażpo
swestanynajbardziejnasycone.Zenitidylli,nadirtestamentu1.
Dualnośćpozwalaistniećdwómmożliwymtradycjom,któreprzy
bliższymkontakcienawzajemsięznoszą.Szlachetnośćpotrzebducho-
wychobjawiaćsięmożedwojako.Niesposóbrozstrzygnąćpierwszeństwa
danejpostawy.Dynamiczna,plenna,pełnaducha,kontrastatyczna,
trzymającasięlitery,formalistyczna.Celowoniedopowiedziałem,który
szeregokreślnikówodpowiadatestamentalnemu,aktóryidyllicznemu
modelowitekstu.Faktemjest,żesielankowakonwencjakurczowotrzyma
sięliteryswegoprzepisunaświat,aleczytakiformalistycznycharakter
niewiążesięrównieżzjurydycznątradycjątestamentu?Prawdąjestteż,
żetestamentjawisięjakoemanacjaduchowejstronypiszącegoutrwalona
wskryptoralnejprzechowalni.Aleczynowoczesnaidyllanierozumuje
podobnie-nieprzygotowujesobieazylubezpieczeństwawzapisach
pamięci?Podobnychpytańmożemyzadaćwięcej.Czyzamiłowaniedo
jambówitrochejówwykluczagłębokiepoczuciemetafizyki,amyślowe
skrupulanctwocechujeoschłeserce?Czymyśltestamentalnaniemoże
sobiepozwolićnaszaleńcząinscenizacjęwidowiskaożyciuiśmierci?
Aczyżidyllicznycharakterutworuwykluczahieratycznąpozępostaci?
Aninapłaszczyźnieteoretycznej,anispekulatywnejnieodpowiemyna
takpostawionepytania.Odpowiedźkażdorazowomusidokonywaćsię
wwymiarzepraktycznym,wporządkuanalizyiinterpretacji.
Najprościejmożnapowiedzieć,żeidyllaitestamenttocząspór
oistnienieświata.Dyskretna,międzygatunkowarywalizacjarekrutuje
stronnikówwkażdympokoleniu.Niuansetejbatalii,argumentyposzcze-
gólnychstronzostanąuszczegółowionewkolejnychczęściachksiążki.
1Por.J.Lackey:LearningfromWords.TestimonyasaSourceofKnowledge.New
York2008;D.Kennedy:Elegy.NewYork2007;N.Leask:RobertBurnsandPastoral.
PoetryandImprovementinLateEighteenth‑CenturyScotland.NewYork2010;W.Emp-
son:SomeVersionsofPastorals.London1966.
~
11
~
