Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SPORYOPRAWO
5
EmpirycznesporyoprawoniesąniczymniezwykłymoMożnaprowadzić
spóroznaczeniesłówużytychwustawie,podobniejakokażdąinnąokolicz-
nośćfaktycznąoJednakteoretycznyspóroprawo,spóropodstawyprawana-
stręczawiększychtrudnościoWdalszejczęścitegorozdziałuzobaczymy,że
prawnicyisędziowierzeczywiściewiodąsporyteoretyczneoNiezgadzająsię,
czymwistociejestprawo,npogdychodziosegregacjęrasowąlubwypadki
wprzemyśle,nawetjeśliuzgodnią,jakieustawyzostałyuchwalone,icourzęd-
nicyprawniwprzeszłościonichmyśleliicomielinaichtematdopowiedze-
niaoZjakimtypemsporumamywtymprzypadkudoczynienia?Jakmożemy
osądzić,ktomarację?
Szerokapublicznośćzdajesiębyćnieświadomaistnieniacałegoproblemu;
wistociewydajesięonanieświadomaistnieniajakichkolwiekteoretycznych
sporówoprawooPublicznośćjest,wznaczniewiększejmierze,pochłonięta
przezzagadnieniewiernościoPolitycyipublicyści,podobniejakszeregowioby-
watele,spierająsię,niekiedyzwielkimzaangażowaniem,oto,czysędziowie,
wgłośnych,przyciągającychuwagęopiniipublicznejsprawach,Modkrywają
prawo”,którenastępnieogłaszają,czyraczejjeMtworzą”,iczytatwórczość
jestprzejawemzmysłupropaństwowego,czyraczejaktemtyraniioWsądach
anglo-amerykańskichproblemwiernościniepojawiasięjednakniemalnigdy;
nasisędziowierzadkozastanawiająsię,czypowinniorzekaćzgodniezreguła-
miprawnymi,którejużzostałyustalone;objawem,choćnieoczywistym,teo-
retycznegosporuoprawojestraczejdebatapublicznao
Bezwątpienia,zawszegdysędziowieorzekająwważnejsprawie,Mtworzą
noweprawo”wnajbardziejoczywistymsensietegosformułowaniaoOgłasza-
jązasady,reguły,kwalifikacjeprawnealbouzasadnieniawyroków-zgodnie
zktórymi,naprzykład,segregacjarasowajestsprzecznazkonstytucjąalbo
pracownicyniemogążądaćodszkodowańzaszkodywyrządzoneimprzezko-
legów,aktóreniebyłynigdydotądoficjalniewypowiedzianeoOgólnierzecz
biorąc,teMnowe”twierdzeniaprawnesąprzeznichjedynieprzedstawiane
jakoulepszonesprawozdanieztego,czymjestprawidłoworozumianeprawoo
Inaczejmówiąc,sąonizdania,żenowetwierdzeniasąniezbędnedlawłaściwej
percepcjiprawdziwychpodstawprawa,nawetjeślitychpodstawwcześniejnie
dostrzeganolubwręczprzeczonoichistnieniuoTakwięcpublicznadebatanad
tym,czysędziowiesąModkrywcami”,czyMtwórcami”prawa,dotyczywistocie
tego,czyikiedytakieambitne,nowatorskietwierdzeniejestprawdziweoJeśli
ktośpowiada,żesędziowieodkrylibezprawnośćsegregacjirasowejwszko-
łach,tojestzdania,żesegregacjabyławistociebezprawnajeszczezanim
zapadłotakieorzeczenie,nawetjeśliżadensądtegoniestwierdziłoJeśliby
natomiasttenktośtwierdził,żetenfragmentprawazostałstworzonyprzezsę-
dziów,tosądziłby,żesegregacjaniebyławcześniejbezprawnaiżesędziowie,
wydającswojeorzeczenie,zmieniliprawoo
