Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
wanąidiomatycznośćinnego
10
.Jednakpomimotego,że-jakzauważaRichard
Rorty-już„Wlatachsiedemdziesiątychwkatedrachanglistykiuniwersytetów
amerykańskichczęstoprzyjmowanozaoczywiste,żedekonstrukcjatekstówlite-
rackichidziekrokwkrokzdestrukcjąniesprawiedliwychinstytucjispołecznych-
iżedekonstrukcjajest,bytakrzec,szczególnymwkłademliteraturoznawców
wwysiłkizmierzającedoradykalnejzmianyspołecznej”
11
,kwestieetyczno-
-politycznegocharakterudorobkuDerridyniebyłynależyciewyeksponowane.
Zkoleipodkonieclat80.upowszechniłsięzwrotwnaukachhumanistycz-
nychzwanynowąpolitycznością,któryzbiegłsięwczasiezezmniejszającymsię
wpływemdekonstrukcjinaamerykańskiejscenieakademickiej.Wramachowe-
goparadygmatuzwracanoszczególnąuwagęnapolitycznośćpraktykdyskur-
sywnychijęzykowychorazopowiadanosięzazaangażowaniemwkrytykęwszel-
kichmechanizmówspołecznegowykluczeniaidemontażusystemówopresji.
Krytyczne,anawetotwarciewrogie,głosywobecdekonstrukcjialboodmawiały
jejwówczaspolitycznejważkości,albowieściłyzmierzchdekonstrukcjonizmu,
alboteżoskarżałyDerridęiinnychdekonstrukcjonistówokoniunkturalizm
związanyzrzekomymprzełożeniemakcentównakwestieetyczneipolityczne.
JaksłuszniejednakzauważaAnnaBurzyńska,„Istotniewlatach80.dałosię
odnotowaćznaczniewięcejdeklaratywnychwypowiedziDerridynatematy
etyczneipolityczne-zwłaszczawwywiadachudzielanychprzezniegowtym
okresie.Byłotojednakpodyktowaneprzedewszystkimjegoobawami,żenikt
nierozumiezałożeńjegoprojektufilozoficznego”12.Ostateczniewlatach90.
wamerykańskiejakademiiwpływdekonstrukcjonizmu,zaktórymkryłasię
10
Por.D.Attridge,DerridaandtheQuestionofLiterature,in:ActsofLiterature,ed.D.Attridge,
Routledge,NewYork-London1992,s.1-29orazA.Burzyńska,Dekonstrukcja,politykaiper-
formatyka,TowarzystwoAutorówiWydawcówPracNaukowych„Universitas”,Kraków2013,
s.113-122.TrafnieopisujepolitycznyaspektdekonstrukcyjnegopodejściadoliteraturyRorty:
„Literaturaprzestajebyćmiejscem,wktórymwzburzonyduchmożeznaleźćwytchnienie
iinspirację,doktóregoczłowiekmożesięudać,byznaleźćmanifestacjęswojejnajgłębszej
natury;stajesięonaraczejzachętądonieustanniesamodestabilizującejsięaktywnościno-
wegorodzaju.Dekonstrukcjoniścimająnadzieję,żetakaaktywność,przeniesionawdzie-
dzinępolityki,mogłabyzaowocowaćprzezwyciężeniemślepotyburżuazyjnychdemokracji
naokrucieństwoorazniesprawiedliwośćjejinstytucji.Twierdzenie,że»sztukainterpreta-
cji«niesiewielkiepożytkidlapolityki,przezwiększośćdekonstrukcjonistówuważanejest
zaoczywiste”(R.Rorty,Dekonstrukcja,przeł.A.Grzeliński,M.Wołk,M.Zdrenka,„Teksty
Drugie:teorialiteratury,krytyka,interpretacja”1997,nr3(45),s.219).
11
R.Rorty,Dekonstrukcja…,s.199.
12
A.Burzyńska,Dekonstrukcja,politykaiperformatyka…,s.148,przypis36.
22
