Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ANNAFRANCiK,KATARZYNASZCZEPAŃSKA-WOSZCZYNA
myślowe,procesystagnacyjneutrwalajątypkulturyzamkniętej.Historiapotwierdza
hipotezęD.S.Landesaoniszczącymwpływieizolacjonizmunapoziomcywilizacyjny
krajów(Landes,2000).Sięgającdoniej,możemydostrzecrozkwitiupadekwielucy-
wilizacji.Obecnecentratechnologicznenajbardziejrozwiniętychkrajówsąrelatywnie
młode;źródłamicywilizacjibyłykiedyśspołeczeństwauznawanedziśzaopóźnione,
anawetzacofane(tab.1).
Tabela1.Przyczynyrozwojucywilizacji
Krajearabskie
Chiny
Europa
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
otwarcienaświat,
swobodneporuszaniesiępoMorzuŚródziemnymiOceanieIndyjskim
kupców,rzemieślników,uczonych,pielgrzymów,
transferwiedzyizasobów
szerokorozumianepoczuciebezpieczeństwa,
ciekawośćidążeniedobogaceniasię,
potrzebawypraw(innowacjenawigacyjneiinwazyjno-obronne),
otwarcienanowinkizeświata,
eksplorowanieświata,realizacjapomysłów,
naśladownictwoirywalizacja,
przedsiębiorczośćinnowacyjna
krajotwarty,handlującyieksplorującyotoczenie(powstawałynajwiększe
wskaliświatowejwynalazki,któreodkrywanowEuropiepokilkuwiekach)
Przyczynyrozwojucywilizacji
Źródło:opracowaniewłasne
WVIIwiekustolicąświatabyłBagdad-najludniejszeinajbogatszemiastoimpe-
riumrozciągającegosięodAzjiŚrodkowejpoHiszpanięorazodSyriipoJemen.Konku-
rowałyznimdwarównieważnemiasta:Konstantynopolistolicachińskichcesarzy.
PrzyglądającsięChinomwokresierozkwitu,widzimykrajotwarty,handlujący,eks-
plorującyotoczenieiznającydrukpięćwiekówprzedGutenbergiem.Pekinzadyna-
stiiMingbyłnajwiększymmiastemświata,liczącym700tysięcymieszkańców.Chiny,
którewXiXIwiekuprzodowałytechnologicznie,dałyświatuoryginalnewynalazki,
odkrywaneodnowapowieluwiekach.Niewiarygodnewydająsiędoniesienia,żejuż
wIVwiekustosowanokatapultyzkulamizroztopionymwśrodkumetalem,wVwieku
pływanonaokrętachwojennychznapędemkołowym,aponad70latprzedKolumbem
pokonywanoPacyfikstatkamiwielkościpolagolfowego.Odkryciatedałyniektórym
ośrodkomnaukowymasumptdoszukaniadowodównapotwierdzeniehipotezy,żeChiń-
czycypierwsidotarlidoAmeryki.
Wtymokresiepotęgągospodarcząikulturowąbyłświatislamu,anajlepiejrozwi-
nięterolnictwomiałyIndieznajwiększąnaświeciewydajnościąuprawryżu.15wieków
przedrewolucjąprzemysłowąznanebyłytechnologieodlewnictwa,wykuwanometale
dobudowywież,rozwijałasięastronomiaimatematyka,obliczanoobjętośćziemi,bu-
14
WydawnictwoNaukoweWyższejSzkołyBiznesuwDąbrowieGórniczej
