Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
2.Źródłainnowacyjnościiinnowacji
planowanie.Niemniejnaukiprzyrodniczenieumożliwiająprzewidywania
wzakresiezjawisksłabopoznanychinieznanychorazwsferzezależnejodwy-
borówiwolnejwoliczłowieka.Dlategoteżpotrzeby,reakcjeludzinazmieniają-
cesięwarunki,decyzjepolitycznelubideologie,którezapanująwprzyszłości,
mogąbyćpoznanezwyprzedzeniemjedyniewograniczonymzakresiebądźnie
mogąbyćpoznanewogóle.Wyraźniewidać,jakbardzoludzkiedziałaniejest
związanezniepewnością.
Niepewnośćprzyszłościwynikazdwóchczynników:zniedostatecznegopo-
znaniazjawiskprzyrody,którychcechącharakterystycznąjestindeterminizm,
orazzwolnejwoliczłowieka.Prowadząckalkulacjepoprzedzającedziałanie,
należywziąćpoduwagęwszystkieznaneczynniki.Zazwyczajwydajesię,że
znanemotywy,środkiiceledziałającychludzi.Jednaknigdyniemożnabyćpew-
nymtego,czyijakąrolęoneodegrająiwzwiązkuztymmożnapopełnićbłąd.
Wpływatoniekorzystnienasprawnośćdziałaniaijednocześniestymulujedo
innowacji.Jeślichodziosferęzjawiskprzyrodniczych,tostopieńniepewności
możebyćograniczonyprzezdalszypostępnauki.
Jednązpropozycjijestfuturystycznawizjausprawnieniaprocesupoznania
przezpewnegorodzajujegozautomatyzowanienadrodzeewolucyjnejkreacji
nowychfaktównaukowych.Innymproblememwymagającymrozwiązaniajest
poradzeniesobiezprzyrosteminformacji.Powstajepytanie,jaknaprzykładwy-
szukiwaćnaprawdęistotnemateriaływogromnymzasobiedostępnejliteratury?
Naukamożebyćpomocnawczęściowymzrozumieniudziałającegoczłowie-
ka.Bezwątpieniazwiększenieprzewidywalnościzachowańludzibezjednocze-
snegoograniczaniaichwolnejwolioraznakładaniakontrolibyłobyrównieżbar-
dzocenne.Ciekawymprzykłademprzełomu,jakisięwciąguhistoriiwtejsferze
dokonał,jestpowstaniepojęciaizasadyhonoru.Honormożnazdefiniowaćjako
postępowaniewedługzasad,nawetwsytuacjach,gdyniejesttokorzystne.
Życiezosobamikierującymisięowązasadądajemożliwośćdużosprawniejszego
funkcjonowania.Coważne,kierowaniesięhonoremniepozbawialudziwolnej
wolianiniewymuszażadnejkontroli.
Pracajestśrodkiemsłużącymdoosiąganiacelów.Niejestniąjednakwyko-
rzystywanieswoichsiłwsposóbbeztroski.Pracajestczęstotraktowanajako
koniecznaprzykrość.Ludziewtychsamychwarunkachwoląodpoczywać,niż
oddawaćsiępracy.Wzwiązkuztymistniejepewnazależność:ludzieoddająsię
pracytylkowtedy,gdyzyskzpracyprzewyższatowarzyszącąjejprzykrośćoraz
brakzadowolenia,którebyłobyichudziałem,gdybyodpoczywali.
Dopókiistniejąniewykorzystane:ziemia,surowce,fabrykiimaszyny,istnieje
możliwośćzwiększeniadobrobytuprzezzwiększenieprodukcji,azwiększenia
produkcji-przezzwiększeniewydajności,coumożliwiazwiększeniepodaży
dóbr.Działalnośćinnowacyjnawzakresietechnologiiiorganizacjipracydaje
wymierneiwidoczneefekty.Możnatozaobserwować,porównującstandardy
życianapoczątkuXIXwiekuoraznapoczątkuXXIwieku.Postępwzakresieme-