Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Instrumentyfinansowejakoelementsystemufinansowego
Instrumentyfinansowemożnaklasyfikowaćwróżnysposób,np.:
➢
zewzględunacharakterroszczeńna:własnościoweiwierzycielskie;
➢
zewzględunarodzajrynkufinansowego,zktórymsązwiązanena:instru-
mentyrynkupieniężnego,kapitałowego,depozytowo-kredytowego;
➢
zewzględunaczasna:krótko-(dojednegoroku),średnio-(od1do5lat)
idługoterminowe(powyżej5lat);
➢
zewzględunasposób,wjakiuzyskiwanesąkorzyścina:przynoszącepew-
nydochód(np.zwykłeinstrumentydłużne)iprzynoszącedochódjedyniewa-
runkowo(akcje,kontraktyterminowe,opcje);
➢
zewzględunasposóbkształtowaniawartościna:instrumentybazoweipo-
chodne,czylitakie,którychwartośćzależyodinnychinstrumentówfinanso-
wych,towarówlubmiarsyntetycznych.
Instrumentyfinansowemożnateżpodzielićzewzględunaichzastosowanie
związanezkoniunkturą,albowiemniektóreznichwykorzystywanesąprzez
emitentówlubpodmiotywystawiającegłówniewokresiedobrejkoniunktury
wgospodarce(np.akcje),ainnewokresachzłejsytuacjirynkowej(np.obliga-
cjezamienne,wekslejakozabezpieczeniezapłaty
,różneformyskupuwierzytel-
ności,akredytywaitd.).Istniejąteżinstrumenty
,naktórekoniunkturawpływa
wograniczonymstopniu(np.dotejgrupynależyzaliczyćwiększośćinstrumen-
tówrozliczeniowych).
Znacznaczęśćinstrumentówfinansowychtojednocześniepapierywarto-
ściowe,awięcdokumenty
,zktórymizwiązanejestokreśloneprawomajątkowe
takściśle,żejegorealizacjamożenastąpićtylkoprzezokazanielubwydanieta-
kiegodokumentu.WPolsce,wprzeciwieństwiedoniektórychinnychkrajów,
otym,czydanydokumentbędziepapieremwartościowymdecydujewolausta-
wodawcy
,cooznacza,żeistniejezamkniętalistapapierówwartościowych.Tym
samymwieleinstrumentówmożeniemiećstatusupapieruwartościowego,mimo
żepodobnekonstrukcjefinansowetenstatusmają.Naprzykładprawapochodne
naakcjesąpapieramiwartościowymi,natomiastniebędąnimiprawapochodne
nawaluty
.Istniejeteżgrupainstrumentówfinansowych,którenigdyniebędą
papieramiwartościowymi,choćichekonomicznysenswykorzystaniajestpodob-
nydoniektórychpapierówwartościowych(np.kredytniejestpapieremwarto-
ściowym,choćjegowykorzystaniemożebyćpodobnedowykorzystaniaobligacji
przezemitenta).
Otym,czyinstrumentfinansowypowinienmiećformępapieruwartościowe-
go,czynie,decydujeintensywnośćobrotu.Występująceczęstozmianywłasności
uprawnieńsprzyjająnadawaniutakiejwłaśnieformyistniejącymzobowiązaniom,
arzadkowystępującezmianypowodują,żejesttozbyteczne.Pierwotniepapiery
wartościoweprzyspieszałyobrótprawamidziękispisaniuichnapapierze,który
mógłbyćprzekazywanymiędzystronamitransakcji,zamiastkażdorazowegospi-
sywaniaumowy
.Dzisiajobrótmożebyćjeszczeszybszydziękizastosowaniure-
jestrówelektronicznych.
Tęcechęilustrujenastępującyprzykład:udziaływspółkachzograniczoną
odpowiedzialnościąniemająformypapieruwartościowego,choćmogąbyćzby-
