Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
MarekRewizorski
międzyaktoramiterytorialnymianieterytorialnymi.WświecietymHcoraz
trudniejoddzielićto,costanowisprawywewnętrznepaństwa,odtego,cojest
przynależnedosferymiędzynarodowości,czylidosprawmiędzynarodowych”
(Łoś-Nowak2011a:31).ProblemtenzauważyłaT
.Łoś-Nowak,któradefiniu-
jącHsystemmiędzynarodowy”jakostrukturętworzonąprzezHpaństwa,uczest-
nikówniepaństwowych,relacjeipowiązaniamiędzynimi,obowiązującezasady
prawamiędzynarodowegoimiędzynarodowereżimy,sojuszeiinstytucje”
(Łoś-Nowak2011b:28–29),podkreśliła,żepaństwoniejestjużHsamotnym
jeźdźcem”czyHkuląbilardową”toczącąsięporóżnychkoleinachsystemumię-
dzynarodowego,aleelementemszerszejcałości,uwikłanymobokpodmiotów
nieterytorialnychwpolitykęwykraczającąpozajegogranice(Bieleń2010:19).
Rekonfiguracjianarchicznościśrodowiskamiędzynarodowegotowarzy-
szyideazarządzania(governance).Możnająwiązaćraczejzesterowaniem
niżrządzeniem,zszerokągamąprocesów,zapomocąktórychkoordynuje
siępodejmowaniedecyzjiiwcielawżycieokreślonepolityki.Zarządzanie
poleganadostosowywaniuindywidualnychizbiorowychsposobówrozwią-
zywaniakonfliktów,łagodzeniuróżnicinteresówiwrezultaciezwiększaniu
polamożliwejwspółpracymiędzyheterogenicznymipodmiotami.Zasadniczą
roląodgrywająwtymzakresierozmaitenieformalneiformalneinstytucje.
Ichintencjemogąstaćsiękatalizatoremdziałańgrupowych(UN1995:2).
Naznaczeniefundamentalnychzmianwsystemiemiędzynarodowym
wskazywanojużwlatach90.ubiegłegowieku,słuszniewiążącjeznastępo-
waniemprocesuglobalizacji.WpołowiedrugiejdekadyXXIwieku,stającej
wciążpodznakiemglobalnegokryzysufinansowego,stałysięonebardzo
widoczne,aichintensywnośćprzybrałanasile.Wśródnajważniejszychmożna
wymienić:
•
rosnącąrolępaństwniezachodnichskupionychwramachgrupyBRICS
(Brazylia,Rosja,Indie,Chiny,AfrykaPołudniowa),irelatywnewzmoc-
nienieichmożliwościdziałaniapolitycznegonaareniemiędzynarodowej
(Petropoulos2008:42–43).Stopniowąinstytucjonalizacjętegobloku
możnapostrzegaćjakoodpowiedźnaniewystarczającąskutecznośćdziałań
państwzachodnichpodejmowanychnaforumG8,atakżeorganizacjimię-
dzynarodowych,któremożnabyokreślićmianemHtriadyinstytucjonalnej”
wglobalnymzarządzaniugospodarczym(MFW
,WTO,BankŚwiatowy).
KażdykolejnyszczytwzmacniałpolitycznąHsiłęrażenia”grupy,która
odpoczątkuistnieniazajęłasiętakimikwestiamijak:bezpieczeństwo
międzynarodoweiterroryzm,energetyka,zmianyklimatyczne,zdrowie,
nowoczesnetechnologieinformatyczne;
