Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Instytucjemiędzynarodoweiglobalnezarządzanie–próbacharakterystyki
21
niadziałańpodejmowanychprzezjednostkitworząceorganizacje,porządki
społeczneczyposzczególnespołeczności.Częstoprzytymwskazujesię,że
instytucjenależydefiniowaćjakosystemyustanowionychiobowiązujących
norm,którestrukturalizująinterakcjespołecznewokreślonysposób(Knight
1992:2).Wznaczeniufilozoficznym,pojęcieHinstytucja”odnoszonejestdo
specyficznychHurządzeń”,ustanowionychprzezspołeczeństwo,zaśwujęciu
socjologicznym–instytucjetonajczęściejstałeiwyspecjalizowanesposoby
działańokreślonejgrupyosóblubwspółdziałającychzespołówwykonujących
funkcjedoniosłedlażyciazbiorowego(Zieleniewski1967:153).DlaThorstena
VeblenaiJohnaR.Vommonsainstytucjestanowiłyspecyficznetypystruktur
społecznychmającepotencjałdozmianytzw.agentów,włączającwtozmianę
celówipreferencjiwzakresieprowadzonejdziałalności.JohnFaggFoster
definiowałzaśinstytucjejakoHzapisanewzoryskorelowanegozachowania”
(FaggFoster1981:857–1012).NasensprakseologicznypojęciaHinstytucje”
zwróciłuwagęTadeuszKotarbiński,utrzymując,żesątoHzinstytucjonalizo-
wanerelacjewramachgrupyosóbwykonującychczynnościzewzględunacel
nadrzędny,realizowanypoprzezwspólnewykonawstwozadańcząstkowych”
(Kotarbiński1973:103).Zgodniezaśzteoriąorganizacjiinstytucjetowszelkie
zorganizowanesystemydziałańludzkichpodejmowanychwwarunkachpowta-
rzalnościitrwałości,obejmującezespolonecelowogrupyosóbodpowiednio
dotegoprzygotowanychiwyposażonych(Gryz2002:10).
Wobrębiestosunkówmiędzynarodowychinstytucjonalizacjamożebyć
postrzeganajakonarzędzie,aletakżejakoproceswtokuktóregonastępuje
ustabilizowanieiuporządkowaniewspółpracyuczestnikówstosunkówmiędzy-
narodowych.Niejestonazjawiskiemnowym.ZdaniemJózefaKukułkiiTeresy
Łoś-NowakHinstytucjonalizacjastosunkówmiędzynarodowychbyłaodczasów
najdawniejszychijestdzisiajcechąwyróżniającąrozwójwszystkichtypów,
rodzajówiformstosunkówmiędzynarodowych”(Łoś-Nowak2004:17),zaś
procesinstytucjonalizacjiHnakażdymetapiehistorycznymoznaczaichunowo-
cześnienieistabilizowanie”(Kukułka1988:305).Współcześnieopierasięon
naprawiemiędzynarodowympowstającymwoparciuoumowymiędzynaro-
doweorazmultilateralizmie,azatemelementach,którewzasadniczysposób
określająspołecznośćmiędzynarodową.Pomimopostępówglobalizacjiwciąż
jesttownajwiększejmierzespołecznośćpaństw,która,jakzauważyłjeden
zgłównychprzedstawicielitzw.Hszkołyangielskiej”–HedleyBull–istnieje,
kiedyHgrupapaństw,świadomapewnychwspólnychinteresówiwspólnych
wartości,nadajekształtspołecznościwtymsensie,żeuznajesięzwiązana
przezwspólnezasadywrelacjachmiędzysobąorazwspółtworzywspólneinsty-
tucje”(Bull1977:13).Przyjęcietejdefinicjipozwalanascharakteryzowanie
