Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
uzyskaniaizooktanu.Alkilacjamaprzewagęnadpolimeryzacjądziękilepszemuwykorzy-
staniualkenówiotrzymywaniuwysokojakościowego,stabilnegoproduktu.
Opisanemetodyprzeróbkiproduktuzachowawczegoropynaftowejsąwykorzystywane
przezprzemysłrafineryjnywróżnymstopniu,zależnieodzapotrzebowanianaokreślone
produktypaliwowo-smaroweisurowcechemiczneorazmożliwościtechniczne.
Zinstalacjirozdziaługazówrafineryjnychuzyskiwanyjestgazpłynny,czylifrakcjapro-
panowo-butanowa.Zniskogatunkowychrop,nienadającychsiędowytwarzaniawyżejwy-
mienionycholejównaftowych,otrzymujesięolejeopałowe(mazut),stosowanenastatkachlub
wprzemyśle.Produktemdestylacjiniektórychgatunkówropynaftowej,stanowiącympozosta-
łośćpooddestylowaniulżejszychskładników,jestsurowawazelina-żółtoczerwonalubciem-
nozielonapółstałamasa,używanajakosmar,który-wodróżnieniuodtłuszczów-nieulega
zmianompokontakciezpowietrzem.Przezrafinacjęchemicznązapomocąstężonegokwasu
siarkowego,którynastępnieusuwasięzapomocąwody,otrzymujesiębezbarwnąwazelinę
farmaceutyczną,służącądowyrobumaści.Ostatecznąpozostałościąpoprzeróbceropynafto-
wejjestsmołaropna,czyliasfaltnaftowy,stosowanynp.dopokrywanianawierzchnidróg.
Oczyszczanieiuszlachetnianiesubstancjinaturalnychlubsurowychproduktówprze-
róbkizachowawczejiwtórnejwcelunadaniaimodpowiednichwłaściwościprzeprowadza
sięprzezrafinację
Dorafinacjistosowanesąnastępującemetody[2,3]:
-kwaśne,
-zasadowe,
-naprzemiankwaśneizasadowe.
Podczasrafinacjizsurowychproduktówprzeróbkizachowawczejirozkładowejusu-
wasięprzedewszystkimzwiązkisiarki,składnikikwaśneizasadowe,żywice,asfalteny,zaś
wposzczególnychprzypadkachtakżeokreślonerodzajewęglowodorów,np.parafinęstałą.
Wwynikurafinacjiuzyskujesiępolepszeniebarwyizapachuproduktu.Zbenzynusuwa
sięzwiązkisiarki,wtymsiarkowodóritioalkohole(merkaptany).Olejerafinujesięwcelu
usunięciazwiązkówsiarki,asfaltóworazsubstancjibarwiących.Rafinacjipodlegająrównież
inneproduktyprzeroburopy.
3.1.3.Przetwórstwogazuziemnego
Gazyziemneróżnegopochodzeniaopróczwęglowodorówmogązawieraćtakżeinne
składnikiwróżnychilościach,takiejakazot(niekiedydo30%),dwutlenekwęgla(do40%),
siarkowodór(do50%)orazniewielkieilościhelu[17].Wysokazawartośćsiarkiwgazie
ziemnymjestbardzoszkodliwazewzględunakorozjęaparaturyizatruwaniakatalizatorów
wprocesachkatalitycznych,podczasgdyprzymetodzieczęściowegospalaniasiarkamusi
byćusuniętadopieroprzedprocesemdalszejprzeróbki,gdyjestszkodliwa.
Przedtransportemrurociągiemzgazuusuwasięparęwodnąprzezprzemywaniegliko-
lem,ajeślizachodzipotrzeba-poddajesięgoodsiarczaniu.Gazmokryizezłóżnaftowych,
zawierającydo30%węglowodorówcięższych,podobniejakgazpowstającypodczasprze-
róbkiropynaftowej,poddajesięodgazolinowaniu,najczęściejwgazoliniarniabsorpcyjnej.
Procesprowadzonyjestwbateriizłożonejzczterechadsorberówwypełnionymaktywnym
węglem,wktórejzachodząprocesy:absorpcji,desorpcji,suszeniaichłodzenia.Surowaga-
38
