Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
1.Wprowadzenie
dowodzeniepoprawnościprogramówjestmożliwe,gdyżkażdyprogram
komputerowyjestformalnymzapisempewnychprzekształceńliczbowych,
któregointerpretacjęokreślajednoznaczniewykonującatenprogramma-
szyna.Gdybymożliwebyłomatematycznesformułowaniewymagań,moż-
liwebyłobyrównieżmatematyczneudowodnienie,czyrozważanyprogramte
wymaganiaspełnia,czynie.
Wpraktyceokazałosię,żewcielenietejideiwżyciejestbardzotrudne.
Częśćtrudnościmacharaktertechnicznyprzeprowadzeniedowodujest
znacznietrudniejszeniżnapisanieprogramu,adowódjestzwykledłuższyniż
programiteżmożezawieraćbłędy.Tetrudności,byćmoże,rozwiążekiedyś
automatyzacjaprocesudowodzenia.Pozostałetrudnościmającharakterfun-
damentalnyjakzapisaćwymaganiawsposóbformalnyijaktakiformalny
zapiswymagańzatwierdzić.Czymożnaoczekiwać,żenp.eksperciwdziedzi-
niebankowościzapisząwymaganiadlasystemubankowegowpostacikil-
kusetstronrównań?
Dlategodowodzeniepoprawnościstosujesięwpraktycewbardzoograni-
czonymzakresie.Popierwsze,wdziedziniesystemówsterujących,wktórych
inżynierowieznaturyrzeczyoperująmatematycznymopisemrzeczywistości,
akatastrofalnenastępstwabłędówusprawiedliwiająponiesieniedodatkowych
kosztów.Podrugie,bardzoczęstowymagasiędowodówpoprawnościistot-
nychfragmentówspecyfikacjiwymagańalgorytmówdziałania,np.algo-
rytmusortowaniazbioru,lubprotokołówkomunikacyjnych.
Przedmiotemweryfikacjiizatwierdzania,przyużyciuwymienionychmetod,
możebyćkodprogramulubdokumentyprojektowe.Istotnaróżnicamiędzytymi
dwomaprzypadkamipoleganatym,żecelemkontroliprogramujestwykrycieiusu-
nięciejużistniejącychwnimbłędów,natomiastcelemocenydokumentówpro-
jektowychjestzapobieżeniepowstaniubłędów.Obydwarodzajedziałańmająwięc
różnycharakterizachodząwróżnychmomentachprocesuwytwórczego.
Podstawowąmetodąweryfikacjiizatwierdzeniaprogramujesttestowanie.Pro-
cestestowaniadzielisięnaogółnaodrębnefazytestowaniaprzezproducenta
(weryfikacja)itestowaniaakceptacyjnegoprzezużytkownika(zatwierdzanie).Prze-
biegprocesuimetodytestowaniabędądokładnieomówionewrozdziale5.
Podstawowąmetodąweryfikacjiizatwierdzeniadokumentówprojektowychjest
analizastatyczna.Oceniemogąprzytympodlegaćnietylkokolejnowytwarzane
opisyanalityczne,modeleprojektoweitp.,aletakżedokumentyplanistyczneokreśla-
jącesposóbprowadzeniaprocesuwytwórczego.Wtensposób,opróczoceniania
produktówdziałańwytwórczych,oceniezostajepoddanysamproceswytwórczy.
Motywacjąleżącąupodstawtakiegopostępowaniajestmilczącoprzyjmowanezało-
żenie,żedobryproceswytwórczypowiniendoprowadzićdopowstaniadobrego
produktu.Całośćdziałańkontrolnychiulepszających,podejmowanychwprocesie